Sürmeli,"Kisliklari hemen atmamak gerek.Bir gün havuza girip ertesi gün hirka giyilebilir" diye konustu.
‘Bizden yüzde 100 dogru tahmin beklemek saçma’
Milliyet'ten Pelin Çini, sert bir kisin ardindan dengesiz bir bahara girilecegini söyleyen CNN Türk meteoroloji editörü Bünyamin Sürmeli ile görüstü. “Her hava yorumcusunun elinde ayni bilgiler yok. Çesitli modeller kullaniyor, kendi görüsümüzü katiyoruz”
Iste Sürmeli ile yapilan röportaj:
* Geçen hafta “Buzul Çagi’na girdik” haberleri çikti.Bunlarin bilimsel açidan dogruluk payi nedir? Gerçekten Buzul Çagi’na mi giriyoruz?
Bu asilsiz bir haber, Ingiltere meteoroloji ofisinden çikti ve bir gün sonra yalanlandi. Bilimsel açidan bir dayanagi hem var hem yok. Basitçe anlatmak gerekirse: Dünya zaten dogasi itibariyle sicak ve buzul çaglar arasinda geçis yasar ama bu dönemler yüz binlerce yil içerisinde olur. Fakat küresel isinmayla birlikte bu süre kisaldi. 150 bin yilda gerçeklesen isinmanin benzeri 150 yilda bir gerçeklesti.
“Kisliklari tamamen kaldirmayin,sira disi bir yaz geçirecegiz”
* Kar özellikle Istanbul’da büyük kaosa neden oldu.Önümüzdeki aylar için de endiseliyiz...
Sert bir kis olacak. Küresel isinmanin diger etkisi de mevsimlerin olduklarindan daha sert geçmeleri. Yazlar daha sicak kislar daha soguk olabiliyor. Bir kar yagisi daha bekliyoruz mesela. Bu arada yasanan kaos konusunda da düsüncem su: Insanlar her gün hava durumunu kontrol etmeyi bir aliskanlik haline getirselerdi olmazdi.
* Yollarin tuzlanmadigi,hazirliksiz yakalanildigi söylendi.Özellikle sosyal medya sitelerinde belediyenin krizden sorumlugu oldugu konusuluyordu.Sizce öyle mi?
Belediyeyi suçlu bulmuyorum. Nasilsaniz öyle yönetilirsiniz. Disarida tipi varken hâlâ birbirinden yol almaya çalisan, makasa giren, ‘Kar lastigi de neymis’ diyen, zincir takmayan milyonlarca soförün oldugu bir sehir Istanbul. Belediye ne yapsin? Oysa benim aracimda kis lastigi var ve trafik tikanikligi disinda hiçbir sorun yasamadim.
* Kardan sonraki hava bahar gibiydi,tisörtlerle çiktik disari.Sonra pat diye yine kar geldi.Bu dengesizlik devam edecek mi? Nasil bir bahar bekliyor bizi?
Dengesizlik devam edecek. Eskisi gibi sakin bir bahar olmayacak. Ara mevsimler giderek kisaliyor. Pat diye sicaktan soguga, soguktan sicaga geçiyoruz. Yine öyle olacak, geçen seneki kadar soguk olmasa da yine sira disi bir bahar geçirecegiz. Yazin da hava sicak ve dengesiz devam ediyor. Yani kisliklari tamamen kaldirmamak gerekli, bir gün havuza girip ertesi gün hirka ile gezmek zorunda kalabiliriz.
“Her gün benimle kahvalti ediyorsun, ise birlikte gidiyoruz’ diyorlar”
* En çok duydugunuz soru herhalde “Bugün hava nasil olacak?”tir.
15 yildir binlerce kez o cümleyi duydum. Ailem, arkadaslarim, yolda tanimadigim insanlar sorarlar. Abim çok seyahat ettigi için bir gün önceden arar, ablamsa her defasinda “Aa bugün kar mi vardi? Benim neden haberim yok?” der. Esim de benimle yasaya yasaya en az benim kadar bilgili hale geldi.
* Sokaktaki tepkiler nasil? Sizi görüp tanidiklarinda neler diyorlar havayi sormaktan baska?
“Her gün benimle kahvalti ediyorsun, evden birlikte çikip ise gidiyoruz” diyenler, boynuma sarilanlar oluyor. Insanlar beni ailelerinden biri gibi görüyor. Mesela “Bünyamin bey” ya da “Bünyamin Sürmeli” diye de hitap etmezler. Görünce tepkileri hep “Bünyamin!” oluyor. O kadar samimi yani. Bu da beni mutlu ediyor.
* Twitter’da takipçi sayiniz epey fazla. Oradan da iletisime geçiyor musunuz?
Çogu zaman günlük hava bilgilerini oradan da paylasiyorum. “Su hafta dügünümüz var, hava nasil olacak?”, “Su güne uçak bileti alayim mi?” gibi kisisel seyleri de sorabiliyorlar. Genelde cevap veriyorum. Tabii bu aralar zor çünkü kar yagdigi zaman cep telefonumun sarji bir saat bile dayanmiyor. Türkiye’nin her yerinden ariyorlar, Twitter’dan yüzlerce mesaj geliyor.
* Birçok kanalda hava durumu yorumcusu var ama siz en çok tercih edilen isimlerin basinda geliyorsunuz. Bunun nedeni ne? Sonuçta ayni bilgiyi aktarmiyor musunuz?
“Ben söyle farkliyim. Samimiyim, jestlerimi iyi kullaniyorum” falan diyemem. Inanin tam olarak bilmiyorum, herhalda içgüdüsel bir sekilde tercih ediyorlar. Hayatin içinden biri olarak görüyorlar. Bu arada tüm hava durumu yorumcularinin elinde de ayni bilgi olmuyor. Her yorumcu kendi bilgisini derliyor. Matenatiksel modeller kullaniyoruz. Amerika, Almanya, Ingiltere gibi ülkelerde farkli üniversitelerin modelleri kullaniliyor. Ben birçok ülkenin modelini birlikte kullaniyorum. Ardindan da kendi yorumumu katiyorum. Tabii bunlarin disinda birçok etken de var. Milimetrik bir fark, rüzgar, hava derecesinde bir degisim ya da buhar dengesinde bir oynama her seyi degistirebilir. O yüzden de bunun adi hava ‘tahmini’. Yani hep yanilma payi var. Yüzde 100 dogru olmasini beklemek bir robottan insan gibi hissetmesini beklemek kadar saçma.
* Bugüne kadar çok yanildiginiz, “Kar var” deyip te günlük güneslik geçen bir gün oldu mu?
En son, Baris Manço’nun cenazesinin olacagi gün “Kar bekliyoruz” demistim ve hava açmisti. Sakinligimi korudum ve sabah erken saatlerden itibaren televizyondan durumu izah etmeye çalistim, izleyicileri uyardim.
“Gereksiz yere aldiginiz her sey dünyanin sonuna dogru atilmis bir adim”
* Dünyanin birçok yerinden felaket haberleri geliyor. Taskinlar, toplu hayvan ölümleri oluyor, buzullar eriyor. Bu haberlerden yola çikarak insanlarda “Dünyanin sonu yaklasiyor” algisi olusuyor. Sizce durum ne kadar vahim?
Dünyayi zor zamanlar bekliyor. Gezegenimizin seyrinde büyük degisiklikler var ama durum o kadar da kötü degil. Yani sona yaklasmis durumda degiliz. “Ne durumdayiz?” sorusundan çok “Ne yapabiliriz?” sorusu önemli. Tüketim açligi ile hareket ettikçe, modasi geçti diye onlarca tisörtümüz oldugu halde yenisini aldikça bu is düzelmeyecek. Bir tisörtün üretilmesi için yüksek miktarda su ve elektrik harcandiginin, yakit tüketildiginin, böylece atmosfere karbondioksit yolladigimizin farkinda degiliz. Yani bilinçlenmemiz lazim, gereksiz yere aldigimiz her ürün dünyanin sonuna dogru atilmis bir adim.
“Yarisma sunmak ya da dizilerde oynamak isterim”
* Televizyon programlarina konuk olarak çagiriliyorum, hosuma gidiyor. Baska bir projede de yer almak isterim. Mesela bilgi yarismasi sunabilirim ya da dizilerde konuk oyunculuk yapabilirim. Seve seve!
* Meteoroloji çocukluk hayalim degildi ama üniversite sinavinda bu bölümü kazaninca devam ettim. Her zaman elindeki kosullari iyi kullanan bir adamdim.
* Televizyonda rahatim, programlarimi da metin kullanmadan sunarim. Elimde kagit falan olmaz. Bu rahatlik çocuklugumdan beri var. Arkadas ortaminda da hep anlatan, konusan kisiydim.
* Hava durumunun tutarliliginin yüksek oldugu süre üç gündür, sonrasinda yanilma payi artar. Bu yüzden hava durumunu günlük takip etmek gerekir.