İTALYAN TÜRKOLOG ERMANNO VISINTEINER İLE RÖPORTAJ

ITALYAN TÜRKOLOG ERMANNO VISINTEINER ILE RÖPORTAJ

Centro Studi “Vox Populi” isimli Italyan düsünce ve arastirma kurulusunun kurucu baskani olan Türkolog Ermanno Visintainer, bir süre önce Disisleri Bakani Ahmet Davutoglu’nun “Stratejik Derinlik” isimli eseri üzerine derleme bir kitap yayinladi. Visintainer, ORSAM Baskani Hasan Kanbolat’a, Davudoglu’nun yeni bir düsüncenin kurucusu ve öncüsü oldugun anlatti.
 

ORSAM: Sizi taniyabilir miyiz?
 
Ermanno VISINTAINER: Centro Studi “Vox Populi” isimli Italyan düsünce ve arastirma kurulusunun kurucu baskaniyim. Italya’da birkaç yildan beri oldukça yogun faaliyet yürütüyoruz. Özellikle, edebiyat ve jeopolitik ile ilgili alti kitap yayinladik. Kitaplarimiz Avrasya ile ilgili. Ancak, yayinladigimiz her kitapta Türkiye ile ilgili bir makalem var.
 
ORSAM: Türkiye ile ilgili baska çalismalariniz var mi?
 
Ermanno VISINTAINER: Türkiye Disisleri Bakani Sayin Ahmet Davutoglu’nun ‘Stratejik Derinlik’ adli kitabi ile ilgili derleme bir kitap yayinladik. Italyancasi ‘La Profondita Strategica Turca nel Pensiero di Ahmet Davutoglu’, Türkçesi ‘Ahmet Davutoglu’nun Düsüncesinde Türk Stratejik Derinligi’ olan kitabimiz Italya için çok önemlidir. Ahmet Davutoglu’nu yakin zamana Italya’da kadar kimse tanimiyordu. Özellikle Italyan basini, Davutoglu’nun ‘Stratejik Derinlik’ kitabi hakkinda yanlis bilgiler veriyordu. Bu nedenle, ‘Stratejik Derinlik’ kitabinin tamamini tercüme etmeyi düsündük. Fakat, kitap fazla hacimli oldugundan bizim gibi bir merkez için Türkçeden Italyancaya tercümesi mümkün olmadi. Bu nedenle, tercümeden vazgeçip Davutoglu’nun kitabindan analizler yapmaya karar verdik. Böylece, bu kitap basta Italyan ve Rus yazarlar olmak üzere farkli yazarlarin katkilariyla hazirlandi. Örnegin, Andrea Marcigliano ünlü bir Italyan yazar. Fabrizio Beltrami ise benim gibi Italyan bir Türkolog. Diger yazarlar ise ekonomist, gazeteci ve asker kökenlidir. Bir diger yazarimiz Kuzey Kibris hakkinda uzmandir. Kitapta üç önemli önsöz bulunuyor. Ilki, Iskender Pala’nin önsözü. Ikincisi, Italya’nin Ankara Büyükelçisi Gianpaolo Scarante. Üçüncüsü, Türkiye’nin Roma Büyükelçisi Hakki Akil. Onlarin kanaatlerine göre bu kitap iki ülke arasinda ileriye dogru atilan önemli bir adimi temsil ediyor.
 
ORSAM: ‘Ahmet Davutoglu’nun Düsüncesinde Türk Stratejik Derinligi’ adli kitapta hangi konularda makaleler yer aliyor?
 
Ermanno VISINTAINER: Bu kitap için Ahmet Davutoglu’nun bir makalesi tercüme edildi. Ayrica, her yazar ‘Stratejik Derinlik’ kitabinin bir parçasini yorumladi. Ben, ‘Stratejik Derinlik’in Filozofik Önceligi’ni yazdim. Kitapta Andrea Marcigliano, NATO’yu; Fabrizio Beltrami, Türkiye’nin Arap ülkelerindeki dis politikasini; Leonid Savin, Türkiye ve Rusya Federasyonu arasindaki iliskileri; Andrea Forti, Neo-Osmanlicilik’i; Daniele Lazzeri, Türkiye’nin ekonomi politikasini; Augusto Grandi, Italya ve Türkiye arasindaki ticari iliskileri; Andrea Liorsi, Türk Deniz Kuvvetlerinin politikasini; Giancarlo Lagana, Kuzey Kibris’i; Angelo Mecca, Bizans ve Türkiye arasindaki temaslari inceledi.
 
‘Ahmet Davutoglu’nun Düsüncesinde Türk Stratejik Derinligi’ adli bu kitapta Ahmet Davutoglu’nun görüsünü desteklemeye çalistik. Kanaatimizce onun ‘Stratejik Derinlik’ adli eseri hem Türk Dünyasi hem de Bati’nin bakis açisi ile yazilmis çok önemli bir jeopolitik kitaptir. Bu nedenle, bize göre Davutoglu yeni bir düsüncenin kurucusu ve öncüsüdür. Italya’da kitabin tanitimini yaptiktan sonra, iki ülke arasinda Inebahti Deniz Savasi’ndan baslayacak yeni bir köprü kurmak istiyoruz. 2011’de yani bu yil hem Venedik’te hem de Istanbul’da kitapla ilgili konferanslar yapacagiz. Istanbul’da yapilacak olan toplanti için Italyan Kültür Merkezi ile görüsmeler yapiyoruz. Ayrica, Prof. Dr. Idris Bostan ve Amiral Esref Yigit ile görüstüm. Herkes projemizi desteklemek istedigini söyledi. Projemizin ismi ‘Dünkü Çatismadan Bugünkü Uzlasmaya’. Ayrica, ‘Gordion Dügümü’ isimli bir dergi çikarmak istiyoruz. Davutoglu’nun da dedigi gibi Türkiye üç kitanin (Avrupa, Asya ve Afrika) merkezindedir ve Türkiye’nin faaliyetleri bu üç kitaya ulasmalidir. Bence, Italya’da cografi bakimdan Avrupa ile Afrika arasinda bir köprüdür.
 
ORSAM: Çalismalarinizda Türkiye ile Italya arasindaki köklü tarihi iliskileri de vurguluyorsunuz.
 
Ermanno VISINTAINER: Tarihe bakarsaniz Italya, Türkiye ile hep yakin temas içindedir. Örnegin, Truva Türkiye’dedir. Bir efsaneye göre eski Roma’yi kuranlar Truva’dan Italya’ya gelmislerdir. Örnegin, ‘kemer’e Latince ‘balteus’ denir. Türkçedeki ‘balta’dan gelir. Etrüksler kemerlerinde balta tasirlarmis. Zaten, Etrüks dilinde Türkçe’ye benzer birçok kelime vardir. Örnegin, ‘Tarkan’. ‘Tarkan’, Etrüksçe de ‘komutan’, ‘basbug’ anlamina gelir. Etrüksler eski Yunan tarihçilerine göre Anadolu’dan gemilerle Misir’a geliyor. Sonra da Italya’ya ulasiyorlar. Efsaneye göre Etrükslerin ‘Turan’ isimli bir tanriçalari var. Ayrica, Orhun anitlarinda geçen ‘Cula’ ve ‘Kendu’ kelimesi de Etrüksler tarafindan kullanilmaktadir. Bunun gibi birçok kelime bulunuyor. En eski zamanlardan beri Italyanlarla Türkler arasinda yakin iliskiler bulunmaktadir.
 
ORSAM: Romalilar tarafindan kullanilan ‘disi kurdun emzirmesi’ figürünün de Türkler ile Italyanlar arasindaki tarihi benzerliklerden biri olarak degerlendirebilir miyiz?
 
Ermanno VISINTAINER: ‘Disi kurdun emzirmesi’ figürü bence Truva’dan geliyor. Disi kurt efsanesi ‘Asena’ efsanesine benziyor. Italya’da baska bir efsaneye göre Roma’yi ikiz kardesler olan Remo ve Romolo kurdu. Onlari disi bir kurt besledi ve yetiskin olduklarinda Roma’yi kurdular. Bu efsane ‘Asena’ efsanesine çok benziyor.
 
ORSAM: Sizce söz konusu efsaneyi Türkler mi Italyanlardan aldi yoksa Italyanlar mi Türklerden?
 
Ermanno VISINTAINER: Kim bilir. Ama, Türkler ve Italyanlar arasinda birbirine çok yakin efsaneler var. Bu benzerliklerle ilgili birçok yazi yazdim. Bana göre eski Italyanlar ve eski Avrupalilar Asya’dan geliyor. Avrupa’da yasayan çok eski bir dil var. Baskça. Bu dilde Türkçe ve Mogolcaya benzer birçok kelime var. Örnegin, ‘gün’, ‘parmak’, ‘bulusmak’, ‘uzun’ gibi birçok Türkçe kelime Baskça’da bulunuyor. Bu kelimeler Latinlerden ve Germenlerden çok önce Baskça’da bulunuyordu. Basklar ve Etrüksler kesinlikle Asya’dan geliyorlar. Türkçe ve Baskça arasinda dil açisindan birçok benzerlik bulunuyor. Örnegin, Türkçedeki eklerle Baskçadaki ekler de çok benziyor. ‘Ev, eve, evin’ gibi.
 
ORSAM: O zaman Sibirya’dan baslayip, Asya’ya ve Avrupa’ya uzanan bir süreç var. Efsanelerde bu sayede dönüserek gelmis. Basklarda da ayni tip efsaneler var mi?
 
Ermanno VISINTAINER: Bildigim kadariyla yok. Eski Bask kültürü epeyce kadina bagli, anaerkil bir kültürdür.
 
ORSAM: Peki, Türk ve Bask filologlar arasinda iliski bulunuyor mu?
 
Ermanno VISINTAINER: Hiç görmedim. Ama, Fransiz bir arastirmacinin Baskça üzerine eserinde de benim söylediklerim anlatiliyordu.
 
 

* Bu söylesi ORSAM Baskani Hasan Kanbolat tarafindan 1 Haziran 2011 Tarihinde Astana’da yapilmistir.