Toprak,Onu İşleyen ve Emek Verenlerin Olmalı!...

TOPRAK ONU ISLEYEN,EMEK VERENLERIN OLMALI!

Röportaj: Abdullah Aysu,Asli Öcal

María del Carmen García Bueno ile niye söylesi yaptik? 12 yasindan beri gündelikçi tarim isçisi olarak çalisan Maricarmen, uzun yillardir Tarim Isçileri Sendikasi olan (Sindicato Obrero del Campo- SOC) ile örgütlenme faaliyetlerinde bulunuyor. Geçtigimiz hafta gerçeklestirilen Genel Kurul’da Marinaleda ve Somonte isgallerini düzenleyen SOC örgütü adina Vía Campesina Avrupa (ECVC) Uluslararasi Iliskiler Komitesi’ne seçildi. Toprak adaletini alttan reformlarla (toprak isgalleri) gerçeklestirmeye çalisan SOC örgütünün kadin temsilcilerinden Maricarmen’in duygu ve düsüncelerini sizinle paylasmak istedik.

Öncelikle ECVC’nin Uluslararasi Komitesi’ne seçildin, bunun için seni tebrik ederiz.

Maricarmen: SOC olarak ECVC’de bir temsilcimizin olmasini önemli görüyoruz. Köylülükle ilgili bazi konular örnegin tarim isçileri ve emekçileri konusu eksikti. Bu yüzden adayligimizi koymaya karar verdik. Küçük bir sendikayiz, ekonomik olarak çok sikintilarimiz var. Ciddi bir baski altindayiz. Dayanisma esasina dayanan bir direnis fonumuz var, onun sayesinde cezalari ödüyoruz. Bu nedenle ECVC’ye aktif olarak katilmak önemli, sesimizi duyurmamiz gerekiyor. Uzun zamandir aktif olarak katilmadigimiz için böyle bir karar aldik. Komitede bir sorumluluk almak bu katilimi da kolaylastirir diye düsünüyoruz. Bunun disinda, Somonte mücadelesi Vía Campesina içinde çok ses getirmedi. Turquilla’da verdigimiz mücadeleden de çok bahsedilmedi. Burayi da daha önce isgal ettik ve yeniden edecegiz. Bütün bunlar ECVC’nin içinde çok fazla bilinmiyor.

Tarimsal üretim yapiyor musun, hangi ürünleri üretiyorsun? Ya da tarim isçisiysen hangi alanda çalisiyorsun?

Maricarmen: Gündelik tarim isçisiyim. 12 yasindan beri kirda çalisiyorum. Sevilla kirsalindaki bir köyde yasiyorum. Köyümüzün nüfusu 5.000, çogunluk tarim isçiliginden geçiniyor. Endülüs’ün bu bölgesinde daha çok büyük toprak sahipleri mevcut, küçük üreticiler azinlikta. Huelva ve Almería bölgesinde (Endülüs’ün Dogu ve Bati ucu) daha çok küçük üretici var ama geri kalan topraklarin tamami büyük mülkiyet. Dolayisiyla Endülüs’te her zaman topraga erisim hakki önemli bir mücadele alani oldu. Biz de mülkiyete inanmiyoruz. Bizim için toprak, su ya da hava gibidir…Çesitli kooperatif deneyimlerimiz oldu. Bunlarin içerisinde Marinaleda en önemli mücadelelerimizden biri. On seneyi askin bir süre Ispanya’nin en büyük toprak sahiplerinden Infantado Dükü’nün topragini isgal ettik. Sözkonusu olan 1200 hektarlik alani Marinaledali kadin ve erkek çiftçiler ekip, biçtiler. Ihtiyacimiz oldugunda çesitli kampanyalar düzenleyip köyün disindan gelenlerden de destek aldik. Böylece hiç istihdam yaratmayan bir toprak olmaktan çikip bütün yil boyunca insanlara is saglayan bir yer olmayi basardi. Çok göç veren bir bölgeyken insanlar simdi bu toprak sayesinde geçimini saglayabiliyor. Ayrica çok büyük ölçüde istihdam saglayan bir isleme fabrikasi da yapildi. Benim SOC’ta su anki görevim tarim isçilerini yasal haklari hakkinda bilgilendirmek. Toprak sahipleri tarafindan sömürülen, haklari ihlal edilen isçileri haklari hakkinda bilgilendiriyoruz. Bunun büyük bir kismini yabanci ülkelerden gelen tarim isçileri olusturuyor. Endülüs’e gelip çalisiyorlar ancak ne tür haklara sahip olduklarini bilmiyorlar, burada uygulanan yasal prosedür hakkinda hiçbir fikirleri yok.

Marinaleda Ispanya’nin geri kalanindan farkli “komünist” bir köy olarak taniniyor. Marinaleda’yi farkli yapan nedir?

Maricarmen: Marinaleda’nin en temel farki kendi onuru ve haklari için mücadele eden bir köy olmasi. Topragin asil ona emek veren insanlara ait oldugunu gösterdi. Bu ütopyayi gerçek kildi. Marinaleda Belediyesi ayni zamanda halk meclisi tarafindan idare ediliyor. Kararlari bu meclis veriyor, bütçeyi belirliyor. Bunun disinda ev ve konut sahibi olmak bir hak olarak kabul ediliyor. Marinaleda’da bir ev sahibi olmak için belediyeye ayda sadece 15 euro vermek yeterli çünkü araziyi belediye tahsis ediyor. Bu nedenle Ispanya’da emlak alaninda çok yaygin bir biçimde yapilan spekülasyon buralara gelip yerlesemedi. Marinaleda ayrica mutlulugun, eglencenin, nesenin hak olarak görüldügü bir yer. Bütün bunlara da halk meclisinin kendisi karar veriyor. Dayanisma aglarinin öne çiktigi bir köy ayni zamanda. Her yaz Filistin ve Bati Sahra’dan çocuklar gelip bir ay köyde kaliyorlar mesela. Ayrica Marinaledalilar belediyenin spor tesisi ve havuzdan çok uygun fiyata yararlanabiliyorlar. Çok uzun yillardir bu bölgede Sosyalist Parti (PSOE) halkin iradesini satin almisken Marinaleda sakinlerini satin alamamistir. Marinaleda’nin diger köylerden, bölgelerden en temel farki bu. Eskiden çok büyük bir toprak sahibine ait olan topraklarda bugün 600 ila 800 kisinin çalistigi sekiz tane kooperatif mevcut…

Somonte isgali bir alttan reform örnegi. Gittik yerinde gördük ve röportaj yaptik. Basarinizin devam etmesini diliyoruz. Orada kolektif bir yönetim ve üretim düsüncesiyle topraklarin islenmesinde isçi çalistirilacagindan bahsedildi. Bu düsünce yine bir isçi-isveren iliskisi doguracak mi sizce, bu çeliskiyi nasil asmayi düsünüyorsunuz?

Her zaman söyle bir risk vardir; insanlar yerlestigi zaman iliskiler de degisebilir. Bu bizim de aramizda hep konustugumuz bir mevzu. Bir topragi islediginizde, tarimsal üretim yaptiginizda dogayi korumaniz, bitkisel üretimle hayvanciligi döngüsel biçimde yapmaniz, ihtiyaçlarinizi yerelden karsilamaniz gerekir. Tüketiciye dogrudan satis yapabilmek için bu aglari kurmak gerekiyor. Ihtiyaç oldugu dönemlerde Somonte’de çalisacak olan isçiler tipki orada yasayanlar gibi adil kosullarda çalisacaklar. Daha önce Marinaleda’da toplu sözlesmeyle ilgili bir toplanti yapilmisti. Burada emegin degersizlestirilmesinden bahsedilmisti ve hep birlikte kimsenin dayatmadigi adil bir ücret nasil belirlenir diye tartisilmisti. Tabii sunu göz önünde bulundurmak lazim, kooperatiflerin kâr etmesi lazim ki ortaklarina dagitabilsin. Bu anlamda “rekabetçi” olmalari gerek. Somonte’ye gelince, bu isin ihtiyaç oldugu zaman dayanismaci bir sekilde yapilmasi anlamli olur. Yoksa sürdürülmesi mümkün olmaz. Kendileri kooperatif gelirlerini nasil paylastiracaklarina karar vermeli…Sonuçta bizim için toprakta çalisanlarin kooperatifin bir parçasi olmasi çok önemli, verdikleri emegin karsiligini almalilar. Kapitalist sistemin içine girilmemeli.

Yeni görevinde basarilar. Türkiye’de çiftçilere vermek istedigin bir mesaj var mi?

Insanlara genelde toprak onu isleyenlere, emekçilere aittir dedigimizde sasiriyorlar. Endülüs’te büyük toprak sahiplerinin 30.000, 20.000, 5.000 hektarlik arazileri var. Nasil bir kisi bu kadar büyük topraklara sahip olabilir? Toprak onu isleyen, ona emek verenlerin olmali…

Konyla ilgili daha önce yapilan söylesiler için tiklayiniz:

ENDÜLÜS’DE BIR KÖYLÜ DEMOKRASISI/Adnan ÇOBANOGLU

NISAN… SOMONTE… VE…

Karasaban