KATİP ŞADİ İLE KEMENÇE ÜZERİNE

www.gunyuzum.com adina Mümin ve Önder'den Kâtip Sadi röportaji

Kâtip Sadi kimdir? Bizlere biraz kendinizden bahseder misiniz?

Görele'nin Derekusçulu köyünde dogdum,sene ya 1936 ya da 1938,tam emin degilim.Kemençeyi elime aldigimda,dokuz on yaslarindaydim.Ne annem vardi, ne babam,etrafta amca dayi,kimse kemençe çalmazdi.Evde kemençe yok; ama civarda vardi; en meshurlari Picoglu lakapli Osman Gökçe,Karaman lakapli Halil Kodalak hocam olan Durkaya lakapli Kemal Ipsir.Hepsi de,ustaliga ait sirlariyla göçüp gitti. Allah rahmet etsin.

Kemençeyi elime alinca,acemiligimiz vardi, bilmiyorduk ki ne yapacagiz,ne edecegiz.Sonra dügün fasli basladi,haftada bir iki gün bos kalirdim,diger günler hem oynar,hem oynatirdim.Baska hiç bir is yapmadim.Benim kemençeden baska isim olmadi.

Ilk kemençeye kaç yasinda ve nasil basladiniz?

Tam olarak kaç yasinda basladigimi hatirlamiyorum ama tahminen on yasindan önce basladim.Benim kemençeye merakim vardi,köyümüzde de kemençe çalabilen insan yoktu,dügünlerimize baska yerden kemençeciler geliyordu.Bu yüzden çevrem ve ailem tarafindan bu meslege,bu sanata tesvik edildim. Özellikle babam bana bu konuda çok destek oldu, bana bir kemençe aldi,bende kendimce çaliyordum ama usta mehtarlarin yaninda çok eksigim oldugunu gördüm onlardan ders alarak eksiklerimi gidermeye çalistim.

Sanatçilik hayatiniz nasil basladi? Ilk kasetinizden, ilk yaptiginiz bestede kisaca bahseder misiniz?

Anadolu'da müzik üstatlarinin serüveni birbirine benzer.Önce köylerde dügünlerde pisersin sonra büyüksehirlere gidersin.Bizimki,de böyle oldu.Ilk dügünlerde çalmaya basladim. Sonra Istanbul’a gittim dügün dernek derken üç bes kurus para kazandim. Kemençe yapan,Ismail Uzun adinda vefali bir dost babacan bir arkadasin destegi ile bir plakçiya gittik.

Yorganinin üstünde
Pire zipliyor pire
Haydi,yavrum kaçalim
Saat geldi ye bire

Bu sarkiyi söyledim begendiler.O dönemlerde kaset yoktu.Tek parça sigabilecek sekilde plaklar vardi. Kaset daha çok sonra çikti.Ilk plagimi 1966'da Sahibinin Sesi'nden çikardim.27 çesit plak ve dünya kadar kaset yaptim.Sayisini bilmiyorum.

Ikinci plagim da ‘’Mini Etekler Mini’’ sözlerini hiç unutmam…

Çikti altmisalti da
Mini etekler mini
Çekemezsin güzelim
Kaynana sitemini

Al eline feneri,
Geçir beni dereden
Orta boylu Eminem
Bakiyor pencereden

Ilk sahne aldiginiz yer neresidir?

Ilk Taksim'deki Lozan Restoraninda sahne aldim. Sonrasinda Almanya,Hollanda,Belçika birçok ülkelerde çaldim.

Kemençe çalmaniz aileniz ve çevreniz tarafindan yadirgandi mi?

Hayir,aksine özellikle babam beni meslek seçme konusunda serbest birakti.Bende kemençeye merak ve hevesim vardi.Babam bana bu meslekte en büyük yardimcim ve destekçim oldu.

Hangi sanatçilara söz müzik ve beste yaptiniz? Yâda kendi bestelerinizi sadece kendiniz kaset ve plaklarinizda mi degerlendirdiniz?

Bu gün Ibrahim Can,Ismail Türüt,rahmetli Erkan Ocakli ve daha birçok sanatçi benim bestelerimden ve müziklerimden kullandi.

Hiç bir egitim almamaniza ragmen birçok söz müzik ve beste yaptiniz. Bu gün egitim almis birçok insan sizin o günkü satislariniza ve gipta ile bakiyor ve ulasmak istiyor. Bunu neye bagliyorsunuz?

Tüm dinleyicilerime tesekkür ediyorum.Benim kemençeye çok merakim vardi.Çok da çalistim,gece gündüz ugrastim.Birde...gelmis geçmis en büyük kemençe üstatlarindan ders aldim.Yetenegimde vardi, hepsi birlesince Kâtip Sadi ortaya çikti.

Yillardir söhretini kaybetmemis bir sarki ve müzik olan, hatta büyük bir izleyici ve hayran kitlesine sahip olan " kurtlar vadisi" dizisinde ve yine birçok Türk sinemalarinda film müzigi olarak kullanilan " oy asiye asiye" türküsünün size ait oldugu dogrumu?

Evet dogrudur.Yalnizca müzigi bana aittir,sözleri sevgili Ömer Akpinar’a ait,ben bu müzigi yillar önce yapmistim bak yillardir hiç özelligini ve anlamini kaybetmedi.

Ailenizde yâda yakin akrabalarinda kemençeye meraki olan ve kemençe çalabilen yakininiz var mi?

Oglumun bir ara meraki vardi.Kisa bir süre zarfinda ögrendi.Hatta birçok dügünde senlikte çaldi.Sonra egitimi dolayisiyla birakti.

Kâtip hocam herkesin merak ettigi acaba sizin yetistirdiginiz veya yetistireceginiz bir Kâtip Sadi olacak mi yâda böyle biri var mi?

Mustafa Seyiste küçüklügümü ve gençligimi görüyorum,benim gibi çok gayretli,tabi böyle devam ederse, Ibrahim Kavraz’da tarzima en yakin sanatçidir diyebilirim.

Yeni kemençecileri begeniyor musunuz? Özellikle gençlere bir tavsiyeniz var mi?

Ben isini düzgün yapan,dinleyicilerine saygili olan herkesi begeniyorum.Karadeniz müzigi artik dünyayi sardi.Gençlerimizin bunda payi yüksektir.Her sanatçinin kendine göre bir tarzi var,sonuçta herkesin yapamadigi bir sanati icra ediyorlar.

Özellikle belirtmek istediklerim;Görele usulü çalan Ibrahim Kavraz'i,Kemal Yilmaz'i Sirri Öztürk'ü ve Senel Dandin'i...Muhammed Sari ve Sait Uçar için de iyi, fena degil.Fuat Saka,sevdigim isimler arasinda.

Yeni kemençecilere tavsiyem; Kemençedeki kusurunuzu baska enstrümanlarla örtmeye çalismayin.Taksimle girmezseniz parçaya,sizi kimse dinlemez.

Son zamanlarda Karadeniz müzigindeki degisimi nasil degerlendiriyorsunuz?

Simdilerde kemençemiz her sekil müzige uyarlaniyor.Kemençeden çok diger enstrümanlarin sesi daha çok çikiyor.Bu sekilde kaybeden kemençe olur.Ben bu gün Ankaraliya da Aydinliya da Edirneliye de Urfaliya da kemençe dinletebilirim.Benim düsüncem ise kemençenin sade çalinmasi ve dinlenmesidir. Günümüzde Türk müziginin ayrilmaz enstrümani haline geldi bunda sevindirici tarafi.Yinede kemençeyi sade çalan sanatçinin olmasi gerek.

Mustafa Seyis,lafinizi bölüyorum ama buraya izniniz olursa bir sey de ben eklemek istiyorum.Adam bir kayda ögreniyor sürekli aynisini çaliyor.Kendinden emin degil sanatini bir yere getirememis ama bazi teknolojik seslerle hatalarini kapatabiliyor.

Kemençenin günümüzde iki stili var. Biri Trabzon biri Görele stili, son zamanlarda Trabzon stili ön plana çikiyor. Bunu neye bagliyorsunuz?

Görele stili kemençe var oldugu sürece kaybolmaz. Resat altin hiçbir zaman degerden düsmez.

Artik sizleri medya da ve festivallerde göremiyoruz yâda çok az görüyoruz. Bunun nedeni nedir?

Bunun nedeni bana bu gibi etkinliklerin çok geç olarak iletilmesidir.Bir hafta kala söylenirse benim katilmam çok zor oluyor. Bana alti ay veya daha önce söylense katilma olasiligim yüksek olur.Örnegin Sis dagi senliklerinde katildigim zaman bana hemen teklif geliyor ‘’seneye yine bizimlesin’’ diyorlar.Birde Eskiden gurbet yoktu simdi herkes gurbette her yere yetisemiyorum.Eskisi kadar dügünlere gidemiyorum.

Bu sene katilacaginizi festival yâda senlikler var mi?

Sis dagi yayla senlikleri ve Görele kemençe festivaline davet edildim.Daha da gelen var bu teklifleri degerlendirip programimi ona göre yapacagim.

Simdi ne yapiyor Kâtip Sadi?

Yazlari Görele'de,kislari Istanbul Kasimpasa'da kaliyorum.Arada Taksim'deki Taka Restoran'da çikiyorum.Birkaç kemençe ögrencisi var onlarla ilgileniyorum.Yillarin yorgunlugunu üstümden atarak dinlenmeye çalisiyorum

Son olarak kemençe severlere ve hayranlariniza söylemek istediginiz bir seyler var mi?

Ilk önce sizlere tesekkür ediyorum bizlere sizler destek oldugunuzda bizlerin kitlesi genisler çok fazla daha kisiye ulasmis oluruz.Kendi öz kültürümüze ve degerlerimize sahip çikalim.Kemençemiz bunun en basta gelendir.Sizleri de bu ilginizden alakanizdan dolayi takdir ederim.Bizleri dinleyen ve takip eden herkese selamlarimi iletiyorum.

Gunyuzum.com ailesi Karadeniz’in yasayan en büyük efsane kemençe sanatçisi ve ustasi ile bir söylesi gerçeklestirmek bizim en büyük hedeflerimiz arasinda idi.Anlayisiniz,hos görünüz ve mütevaziliginiz sayesinde bu hayalimize bu gün kavustuk.Size ulasmamizda yardimci olan Hamza Kozlu ve Mustafa Seyis beyefendiye sizin huzurlarinizda tesekkür ederiz.

Mümin KOZLU
Önder KOZLU