Uludere'de kürtaj yok,çocuk cesetleri var

Asam gazetesinden Özlem Çelik'in haberi söyle: Sadece Islami kesimin degil farkli çevrelerin de yakindan tanidigi bir insan haklari aktivisti. Ankara Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi 'ne verdigi doktora tezi basligi, 'Kadin Aleyhtari Rivayetler Üzerinde Ataerkil Gelenegin Tesirleri' Basörtülü oldugu için Ilahiyat'ta hocalik yapamadi ama Islam'da kadin-erkek iliskisini feminist bir bakis açisiyla yorumladigi önemli çalismalara imza atti. Hidayet Sefkatli Tuksal'in sorulara verdigi yanitlar söyle:

- Nereden çikti bu kürtaj mevzuu?

Istanbul'da, hekimlerin kurdugu Hayat Vakfi, yillardir kürtaja karsi bir kampanya sürdürüyordu. Sare Davutoglu da (Disisleri Bakani Ahmet Davutoglu'nun esi) içinde. Kadinlari kürtajdan vazgeçirmenin yollarini çesitli toplantilarla anlatiyorlardi. Yasa teklifi düsünceleri var miydi bilmiyorum.

- Muhafazakar kesimin böyle bir gündemi var miydi?

'Bulusan Kadinlar' adli grubumuzla 10 yildir çesitli illerde kadinlarin sorunlarini dinliyoruz. En son Uludere için Basbakan'i elestirdik. Uludere 'nin pesinden gidenleri ölü sevicilikle suçlayan bir insanin kürtajla ilgili bunlari söylemesi yadirgatici. Uludere 'deki analar kürtaj yaptirmamisti. Çocuklarini dogurdular ama cesetleri geldi. Ceninin hakkini düsünen Basbakan'in çocuklari ölen aileleri ölü severlikle nitelemeye hakki yok.

- Tartismada en çok ne rahatsiz etti?

Ben kürtaja karsi bir insanim ama 'Kürtaj cinayettir' lafi beni çok rahatsiz etti. Kürtaj hiç iyi yönetilmeyen, Basbakan'in kötü baslattigi bir süreç. Bu kadar çok STK, bilim insani, uzman varken onlarla konusmadan konuyu bu sekilde gündeme getirmek... Bu ülkede bir katilimci demokrasi modeli insa edememek ve neredeyse tek adamligin tescili bir Baskanlik sistemine savrulmamiz çok yadirgatici.

- Kürtaji yasaklamak,4 haftayla sinirlamak çözüm olur mu?

Önlemenin yolu kadinlarin hamile kalmamasi, dogum kontrolü araçlarina ulasabilmesidir. Aile planlamasi üniteleri kaldirilmis, kadinlarin erisimi engellenmis, hamile kalmak istemeyen kadinlarin isi zorlastirilmis, yani kürtaja giden yol açilmis. Yasaklamaya çalisiyorsunuz. Yasaklanmasi sadece kadinlarin kendi kendilerine sagliksiz kosullarda bu ise tevessül etmelerine sebep olur.

- Diyanet fetva verdi.Kürtaj konusunda din mi referans olacak? Türkiye'de yasayan herkes Müslüman degil ki!

Herkes Müslüman degil, herkes ayni Islami görüse de sahip degil! Bu is yasaklanarak çözülmez. Kadin niye dogurmak istemiyor meselesine odaklanmali. Diyanet fetva verir ama seküler devlet bu görüse dayanarak yasaklama karari çikartamaz.

- Kürtaj Islam 'da caiz mi degil mi?

Din Isleri Yüksek Kurulu üyeligi yapmis Saim Yeprem 'Zigot olustugu andan itibaren gen sistemi olan bir varliktir ve hayat baslamistir' diyor. Geçmiste alimlerin yaklasimi, 'Bebek beden olarak olusuyor ama ruhun bedene girmesi ileri tarihte oluyor. Ruh sahibi olmadigi dönemde bebek tahliye edilebilir' seklindeydi. O yüzden Hanefilik'te 120 gün gibi süreden söz ediliyordu.

- Bugün caiz degil diyen Diyanet,1983'te bu yüzden mi tam tersi fetva verdi?

Diyanet Isleri Baskani Mehmet Görmez'in açiklamasinda da Saim Hoca'nin tezini gördüm. Zigotla hayatin basladigini kim söylüyor? Mehmet Bey bilimsel gerçek oldugunu söyledi. Öyleyse Diyanet'in yapabilecegi bir sey yok. Bu, 1983'e göre yeni bir bulgu.

- Diyanet'in açiklamasi,siyasi iktidari tasdik olarak yorumlandi. Sizce?

Basbakan'in açiklamasinin arkasindan gelmesi -niyeti bu olmasa da - siyaseti destekleyen bir açiklama olarak anlasilmasina sebep oldu. Basbakan'in çikisi olmasa Diyanet yine yapar miydi bu açiklamayi, merak ediyorum. Simdiye kadar kimse erkeklerin sorumlulugunu konusmadi, hep 'katil anne' üzerinden konusuldu. Mehmet Görmez ise 'bunun en büyük sorumlusu erkeklerdir' dedi. Bunun üzerine gitmek lazim. Madem böyle bir tespiti var, erkeklere yönelik dogum kontrolü mü önerecek, iyi baba olmayi mi önerecek, onu konusmali. Bizim gururla gösterecegimiz bir baba- erkek profilimiz yok. Kadinlar çile çekeceklerini bile bile evleniyorlar. Diyanet madem bu tespiti yapti, bu erkek profilini adam etmenin yollarini da düsünmek zorunda.

- Kadinlarin sokaga çikmasi ve eylem yapmasi sonuç verir mi?

Ne yazik ki feminist arkadaslarimin çok klise sloganlarla hareket etmelerini dogru bulmadim. Feminist politika yapmak, hükümete de çatmak istiyorlar. Tamam ama öyle bir dil kullaniliyor ki, Türkiye 'de bununla sonuç almak imkansiz. Kaç kadin geldi o gösteriye? Muhafazakar kadinlarin da kürtaj ve dogum kontrolü ile ilgili sorunlari var.

- Basbakan, kadin örgütlerinin,'anne' degil 'kadin' vurgusundan niçin rahatsiz?

Kadinlarin annelik disinda da bir sürü yetenegi, tasavvuru var. Annelik bir kadinin hayatinin tümünü kapsayan bir sey degil! Üniversiteyi bitirmis bir erkek tamamen eve kapansa herkes ona deli gözüyle bakar ama birçok kadindan bu bekleniyor. Evde otursun, yemek yapsin, çocuk baksin, bulasik yikasin. Bunlar çok dogal geliyor erkeklere. Ne var bunda diye soranlara diyorum ki, her gün gidin bulasik yikayin, çocugunuza bakin o zaman ne oldugunu göreceksiniz. Çok sikici bir hayat. Yapilmak istenmeyen isler kutsal annelik söylemiyle kadinin üzerine yikilmaya çalisiliyor. Bu en güzel yönetme politikasi!

- Peki ya,'Cennet analarin ayagi altindadir' hadisi?..

Niye kadinlar degil de hep bunu erkekler kullaniyor? Çünkü kadinlar kendilerinin ne oldugunu biliyorlar. Cennetin ayaklarinin altinda gibi bir hali var mi pratikte? Bu bir geçistirme. Meseleyi konusmaktan kaçma yöntemi.

- Melih Gökçek'in 'Anasinin hatasini niye çocuk çekiyor,anasi kendisini öldürsün!' sözü ne anlama geliyor?

Bu dilin bizzat kendisi siddet dili. Zaten bu toplumda tecavüze ugrayan kadinlarin kendilerini öldürmesi faziletli bir davranis olarak görülüyor. Kadin bunu yapamazsa aile onu öldürüyor. Gökçek, geçmiste, benim de oldugum bir toplantida siginma evleri için, 'Ben oralarda ne oldugunu biliyorum' demisti ama sonunda siginma evi açmak zorunda kaldi. Bu tür konulara gereken hassasiyeti göstermedikleri ve bu tavirlarin maço erkeklerden aferin alacagini bildikleri için bu pervasizlikla davraniyorlar. Unutmasinlar onlara kadinlar da oy veriyor ve kadinlar için bu eksi puan!

- 'Tecavüze ugrayan kadin dogursun,devlet bakar' sözleri size ne hissettirdi?

Ben böyle bir cümleyi agzima almadan önce bunu yasamis bir kadini dinlemek isterim. Bu, bir erkegin ve benim verebilecegim bir karar degil. Tek tek insanlarin verecegi bir karar. Tecavüz meselesinin siradan bir olgu gibi konusulmasi kadinlari yaraladi. Ayrica, devlet sanki kendi vatandasina çok iyi bakiyormus da o çocuklara da devlet bakar gibi büyük laflarin söylenmesi kimse için inandirici olmadi. Nasil, hangi kosullarda bakacaksiniz?