Küçük böceğin büyük sırrı

Küçük böcegin 'büyük' sirri

Vücut agirligina oranla bilinen en büyük testislere sahip canli kesfedildi.

Cambridge ve Derby Üniversiteleri'nden arastirmacilar,yeryüzünün vücut agirligina oranla bilinen en büyük testislere sahip canlisini ve bunun nedenini buldular.Çalisma büyük testis yapisinin, bilim dünyasindaki bilinen görüsün aksine, ayni oranda fazla sperm üretimiyle iliskili olmadigini da ortaya koyuyor.

Arastirma projesini yürüten biyologlar, kabarcikli çaliçekirgesi'nin (Platycleis affinis) vücut agirliginin yüzde 14'ü agirligindaki testislere sahip oldugunu ortaya çikardilar.Bu da ayni orani insana uyguladigimizda testislerin yaklasik 5 kg'a esit olmasi anlamina geliyor. Bu sonuçla çaliçekirgesi, yüzde 10,6'lik oranla daha önceki rekortmen olan meyve sinegini de (Drosophila bifurca) geride birakmis oluyor.

Çalismanin lideri Dr Karim Vahed, çekirgenin neredeyse tüm karnini kaplayan organin büyüklügü karsisinda oldukça sasirdiklarini söylüyor, "Ayni zamanda testislerin neden bu kadar büyümüs olduklari üzerinde de çalistik. Burada da evrensel evrim kurallari isliyor gibi görünüyor. Vücuda oranla nispeten büyük testislere sahip olan canlilarda disiler, bir çok böcek, balik, kus ve memeli türünde gösterildigi üzere genel olarak çok fazla erkekle çiftlesme egilimi gösteriyorlar. Bu nedenle erkekler rekabete dayali olarak çok daha fazla sperm üretim ihtiyaci duyuyorlar. Bununla birlikte erkeklerin çiftlesme sikligindaki azlik da benzer yapiyi meydana getiriyor. Fakat önümüzde bulunan çaliçekirgesinin durumunda ayni mekanizma görülmüyor. Büyük testislere dayali bir fazla sperm üretimi söz konusu degil. "

Üzerinde çalisilan 21 çaliçekirgesi türünde de disiler, iki ay süren ergenlik dönemleri boyunca birden fazla erkekle çiftlesiyorlar. Çiftlesilen erkek sayisi bazen 23'e kadar çikabiliyor. Buna karsilik kabarcikli çaliçekirgelerinde bir seferde aktarilan sperm sayisi beklendigi gibi fazla degil aksine çok daha düsük hacme sahip.

Vahed, canlilardaki sperm rekabetine iliskin bilinenlerin yeni bulguyla birlikte tekrar elden geçirilmesi gerektigini söylüyor, "Kabarcikli çaliçekirgesini inceledigimizde erkeklerin disiye tek bir seferde yüksek miktarda sperm aktarmak yerine, onlarla tekrar tekrar çiftlesme egilimi gösterdiklerini kesfettik. Bunu da büyük testisler sayesinde mümkün olan yüksek sperm depolayabilme imkani sayesinde gerçeklestirebiliyorlar. Erkekler tek bir disiye yüksek miktar yerine bir çok disiye daha az sperm aktarmayi tercih ediyorlar. Disilerin birden fazla erkekle çiftlesme egilimi de bu çoklu aktarimi mümkün kiliyor. Bu tip büyük testis gelisiminin, tek esli canlilardan ziyade evrimsel açidan çok eslilikle parallellik kurdugunu düsünüyoruz."