Şilili Madenciler Nasıl Beslendi?

Silili Madenciler Nasil Beslendi?

Yazan : Ross Bonander

Yerin 700 metre altinda 69 gün kalan ve mucizevi bir biçimde kurtulmayi basaran 33 madenci bütün dünyaya yer altinda insanoglunun nasil hayatta kalabilecegini ispat etti.

50 metrekarelik bir alanda yüzde 85 nem oraniyla peki nasil hayatta kalmislardi?

Temiz hava, su ve yiyecek sikintisini 69 gün boyunca hep yasadilar. Gözlerinin retina kismiysa 3 ay boyunca isik görmedigi için günes isigi tamamen kör olmalarina yol açabilirdi. Onlari kurtarma çalismalari son sürat sürerken yeryüzünden delinen bir küçük tünel sayesinde de dünyayla iletisimlerini sagliyorlardi.

Bu kötü sartlar altinda madenciler ilk ayin sonunda çok özel bir diyet programina sokuldular. Bu diyetin temelinde ise NASA tarafindan uzaya giden astronotlara uygulanan program yatiyordu. Yinede astronotlarin diyetinin madencilere uyup uyamayacagi süphe konusuydu. AskMen olarak bu diyetin içerigini ise American Dietetic Association'a bagli danisman Manuel Villacorta'ya sorduk.

Stres

Villacorta'ya göre asagida en önemli saglik faktörü stresti. Hipermetobolik sisteme göre o kadar sikisik bir yerde yasayan madencilerin stres hormonlari artiyordu ve bu da kalp ritmlerini etkiliyordu. Bu stres hormonlari salgilandikça ise vücut hücrelerden sekerleri çekiyordu. Dolayisiyla kan ve kaslar bu durumdan zarar görüyordu. Ayrica vücuttan çekilen seker madencilerin daha çok yorulmasina yol açarak, bagisiklik sisteminden sindirime kadar tüm bölgeleri etkiliyordu. Madenciler hastaliklara daha duyarli ve bagisiklik sistemleri düsük bir halde bulunuyorlardi.

Madencilere yollanan menüde ise vücutlarinin almasi gereken vitamninler ve mineraller yoktu aslinda. Sadece protein ve karbonhidrat agirlikli onlarin stres seviyelerini düsük tutabilecek bir menü hazirlanmisti. Tüm dünyada bu tarz menüler savastaki askerlere de yediriliyordu ayni zamanda. Amaç stresi kontrol altina almakti.

Diyetin içerigi

Menüde makarna salatasiyla hafif kaynatilmis et, biftek stroganoff, soslu tavuk, karamelli ve bal soslu olanindan bulunuyordu. Protein ve temel karbonhidratlari saglayan bu menü strese karsiydi. Menüye dahil içecek ise Sililerin yerel "mote con huesillos" adinda seftali ve bugday özlü karisimiydi.

Sonu gelmeyen geceler

Günes isigi alamayan madencilerin depresyon ve strese yakin olmasi çok normaldi. Menülerle stres seviyeleri kontrol edilirken günes isigindan alinan D Vitamini ise eksik ögelerden biriydi. Bu açigi kapamak içinse menüye meyve sulari, meyveli yogurtlar ve gofretler eklendi.

Sicak

7 bin metre asagida yüzde 85 derecelik bir nem orani madencilerin terlemesine ve kalori kaybetmelerine yol açan en büyük etmenlerden biriydi. Stres ve enerji seviyelerinin de yüksek olmasiyla her gün yüksek miktarlarda kalori kaybeden madencilere kalori takviyesinin yapilmasi gerekiyordu.

Madenciler içinse her gün kaybedilen kalorinin ölçülmesi için bir egzersiz görevi verildi. Günün belirli saatlerinde belirli tekrarlarla madenin içindeki taslari tasiyarak kontrollü bir sekilde kalori kaybedeceklerdi. Böylece herkese esit kalori kaybi saglattirilarak benzer menülerle kalori destegi saglanabilecekti. Madencilerin gün içerisinde 2.000  ila 2.400 arasi kalori almalari gerekiyordu. Hazirlanan menü 5 ögün yendigi zaman bu rakama ulasilabiliniyordu.

Beslenmenin önemi

Bu olayda da gözüktügü gibi vücudumuza aldigimiz besinlere, oranlarina ve niteliklerine dikkat etmemiz gerekiyor. Ayrica stresin ise bizi nasil öldürebilecegi gerçeginin bir kaniti olarakta aklinizda bu olay kalabilir.