Af Yasası Çıktı

Af Yasasi Çikti

Yaklasik 100 bin kisi tahliye olacak.

Af yasasi kimleri kapsiyor? Af yasasi ile kimler cezaevlerinden çikacak?

AKP ve MHP’nin ortak düzenledigi ve TMBB Genel Kurulu’nda kabul edilen Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Infazi Hakkinda Kanun ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapan Kanun Teklifi (Af yasasi) sonrasi cezaevlerinden tahliyeler baslamisti. Yaklasik 100 bin kisiyi yakindan ilgilendiren af yasasi kimleri kapsiyor?

Iste detaylar...

Af yasasi kimleri kapsiyor? Af yasasi ile kimler cezaevlerinden çikacak?

Son zamanlarda Türkiye'nin bir diger gündeminde af yasasi… Corona virüsü ile mücadele eden Türkiye'de, yaklasik 100 bin kisiye yakin tutuklu, AKP ve MHP'nin ortak hazirladigi ve TBMM ‘de kabul edilen yasa ile cezaevlerinden çikacak. Yasanin kabul edilmesiyle tahliyeler baslamisti. Peki af yasasi hangi suçlari kapsiyor? Iste merakla beklenen sorunun cevabi…

‘AF YASASI’NDAN KIMLER YARARLANACAK?

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen ve Resmi Gazete'de yayinlanan af yasasina göre, terör, cinayet, uyusturucu, kadina siddet ve cinsel suçlar haricinde, cezanin yarisi oraninda infaz uygulanacak. “Milli istihbarat kanunu kapsamina giren suçlardan mahkum olanlar” kapsam disinda kalirken örgüt kuran ve yönetenlerin cezalari ile tefecilik yapanlar ile canavarca hisle kasten yaralama suçunu isleyenlere verilecek cezalar ise artirildi.

TAHLIYELER BASLADI

Meclisten geçen ve Cumhurbaskani Erdogan'in imzaladi yasa, Resmi Gazete'de yayinlandi ve yürürlüge girdi. Bu gelismeler sonrasi bazi cezaevlerinden mahkumlar serbest birakildi. Yasaya göre açik cezaevinde bulunan yaklasik 45 bin kisi 31 Mayis'a kadar izinli sayilacak. 15 bini kapalidan 30 bini açiktan olmak üzere 45 bin hükümlü ise tahliye edilecek.

AF YASASIYLA NELER DEGISTI?

DENETIM SERBESTLIK SÜRESI

Kanuna göre, denetimli serbestlik uygulamasindaki mevcut 1 yillik maktu uygulama muhafaza edilirken açik ceza infaz kurumunda bulunup da kosullu saliverilmesine 1 yil kalan iyi halli hükümlülerin cezalarinin denetimli serbestlik altinda infaz edilebilecegine iliskin hüküm korunacak.

Hükümlü, denetimli serbestlik uygulamasi kapsaminda yükümlülüklerini yerine getirmez veya denetimli serbestlik müdürlügüne müracaat etmez ise cezasini açik ceza infaz kurumunda infaz edecek. Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya baslandiktan sonra hükümlü hakkinda alt siniri 1 yil veya daha fazla hapis cezasini gerektiren kasitli bir suçtan dolayi kamu davasi açilmissa infaz hakimi tarafindan hükümlünün açik ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilecek.

Denetimli serbestlik ile ilgili yapilan geçici düzenleme kapsaminda, terör, uyusturucu ticareti, cinsel saldiri ve istismar suçlari, kasten öldürme, yüzün sürekli degisikligine sebebiyet veren kasten yaralama suçu ve kadina karsi siddet, iskence ve eziyet suçlari ile özel hayatin gizliligine dair suçlar hariç 3 Mart 2020’ye kadar islenen suçlarda, 1 yillik denetimli serbestlik süresi 3 yila çikarilacak.

Öte yandan 30 Mart 2020’ye kadar islenen suçlar bakimindan, terör, cinsel saldiri ve istismar, kasten öldürme suçlari ve özel hayatin gizliligine iliskin suçlar hariç; 0-6 yas grubu çocugu bulunan kadin hükümlüler ile 70 yasini bitiren hükümlüler hakkinda denetimli serbestlik süresi 4 yil olarak uygulanacak. Hükümlülerin maruz kaldiklari agir bir hastalik, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarini cezaevinde yalniz idame ettiremeyen ve 65 yasini bitiren hükümlülerin cezasi, Adalet Bakanliginin belirleyecegi devlet hastanesinden alinacak saglik kurulu raporuyla belgelendirilmek kosuluyla, denetimli serbestlik tedbiri altinda infaz edilecek.

30 Mart 2020’ye kadar suç isleyen çocuk hükümlülerin 15 yasini dolduruncaya kadar cezaevinde kaldigi 1 gün, 3 gün; 18 yasini dolduruncaya kadar kaldigi 1 gün ise 2 gün sayilacak. Kovid-19 salgini nedeniyle açik ceza infaz kurumlarinda bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31 Mayis 2020’ye kadar izinli sayilacak. Bu süre, gerektiginde Saglik Bakanliginin önerisiyle her defasinda iki ayi geçmemek üzere Adalet Bakanliginca üç kez uzatilabilecek.

IYI HALIN BELIRLENMESI

Hükümlüler, ceza infaz kurumlarinda bulundugu tüm asamalarda, kurallara uyumlari, yükümlülüklerini yerine getirmeleri, toplumla bütünlesmeye hazir olmalari, tekrar suç isleme riskleri bakimindan Idare ve Gözlem Kurulu tarafindan iyi halin belirlenmesine esas olmak üzere en geç 6 ayda bir degerlendirmeye tabi tutulacak.

Salgin nedeniyle infaz kurumuna dönemeyenler ve örgüt faaliyeti çerçevesinde islenen suçlarla ilgili olarak alinan bilgilerin dogrulugunun arastirilmasi bakimindan zorunlu görülen hallerde, hükümlü veya tutuklular, rizalari alinmak kosuluyla ilgili makamin ve Cumhuriyet bassavciliginin talebi üzerine Sulh Ceza Hakimi karari ile geçici sürelerle ceza infaz kurumundan alinabilecek. Teklifle, hükümlülerin mazeret iznini kullanabilmesi için ceza infaz kurullarinda iyi halli olarak geçirmesi gereken süre de kisaltiliyor. Hasta ziyareti amaciyla verilen mazeret izin hakki ikiye çikariliyor. Düzenlemeyle hükümlülere, aileleriyle baglarini sürdürmelerini veya güçlendirmelerini ve dis dünyaya uyumlarini saglamak amaciyla verilen özel izin süresi üç günden yedi güne çikariliyor. Hastalik veya dogal afet gibi zorunlu hallerde bu izinler birlestirilerek kullanilabilecek. Salgin hastalik, dogal afet, savas veya seferberlik durumunda bu sebeplerden dolayi izinden dönemeyen veya geç dönen hükümlülere ceza verilmeyecek. Izinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler ile firar eden hükümlülere bir daha özel izin verilmeyecek. Teklifle, Türk Ceza Kanununda yer alan kisa süreli hapis cezasinin yaptirim seçeneklerinden kamuya yararli bir iste çalistirma cezasina iliskin düzenleme yapiliyor. Buna göre hükümlü, teblig olunan ödeme emri üzerine belli süre içinde adli para cezasini ödemezse Cumhuriyet savcisinin karari ile ödenmeyen kisma karsilik gelen gün miktari hapis cezasina çevrilebilecek. Hükümlünün iki saat çalismasi karsiligi bir gün olmak üzere kamuya yararli bir iste çalistirilmasina karar verilebilecek. Günlük çalisma süresi, en az iki saat ve en fazla sekiz saat olacak sekilde Denetimli Serbestlik Müdürlügü’nce belirlenecek.

ÖZEL INFAZ USULLERININ KAPSAMI VE KOSULLU SALIVERME

Kosullu saliverilme sartlari, Terörle Mücadele Kanunu kapsamina giren suçlardan mahkum olan çocuklar hakkinda, kosullu saliverilme orani üçte iki olarak uygulanacak. Kosullu saliverilme orani üçte ikiden fazla olan suçlar bakimindan ise tabi olduklari kosullu saliverilme orani uygulanacak.

Mahkumiyete konu suç nedeniyle dogmus zararin aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesine dair hukuki sorumluluklari sakli kalmak üzere; kadin, çocuk veya 65 yasini bitirmis kisilerin mahkum olduklari toplam bir yil, 70 yasini bitirmis kisilerin mahkum olduklari toplam iki yil, 75 yasini bitirmis kisilerin mahkum olduklari toplam dört yil, veya daha az süreli hapis cezasinin konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafindan karar verilebilecek. Toplam 5 yil veya daha az süreli hapis cezasina mahkum olan veya adli para cezasi infaz sürecinde hapis cezasina çevrilen hükümlülerden maruz kaldigi agir bir hastalik veya engellik nedeniyle ceza infaz kurumu kosullarinda hayatini yalniz idame ettiremeyecegi tespit edilenlerin cezasinin konutunda çektirilmesinde infaz hakimi tarafindan karar verilebilecek.

Dogurdugu tarihten itibaren alti ay geçen ve toplam üç yil veya daha az süreli hapis cezasina mahkum olan ya da adli para cezasi infaz sürecinde hapis cezasina çevrilen hükümlü kadinlarin cezasinin konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafindan karar verilebilecek. Bu fikra uyarinca talepte bulunulabilmesi için kadinin dogurdugu tarihten itibaren bir yil alti ay geçmemis olmasi gerekecek.

Konutta infaza karar verdikten sonra çocuk ölmüs veya anasindan baska birine verilmis olursa infaz hakimi konutta infaz uygulamasina iliskin kararini kaldiracak. Cezanin özel infaz usulüne göre çektirilmesi karari, infaza baslandiktan sonra da verilebilecek. Infaz hakimi talep üzerine, cezanin özel infaz usulüne göre çektirilmesi sirasinda bu usulün uygulanmasina son verebilecek.

Özel infaz usulünün gereklerine geçerli bir mazeret olmaksizin uyulmamasi halinde ise bu usulün uygulanmasina son verilecek ve bu halde infaza açik ceza infaz kurumunda devam edilecek. Özel infaz usulüne göre geçirilen süre, infaz asamasinda mahsup edilecek. Bu hükümler, terör suçlari ile örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlarindan ya da örgüt faaliyeti kapsaminda islenen suçlardan mahkum olanlar, cinsel dokunulmazliga karsi islenen suçlardan mahkum olanlar, adli para cezasi infaz sürecinde hapis cezasina çevrilenler, kosullu saliverilme kararinin geri alinmasi nedeniyle cezasi aynen infaz edilenler hakkinda uygulanamayacak.

AÇIK CEZA INFAZ KURUMUNA GEÇECEKLER

Kanuna göre, asagidaki hallerde hükümlüler hakkinda verilen cezalar dogrudan açik ceza infaz kurumlarinda yerine getirilir:

Terör suçlari, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlari ile örgüt faaliyeti kapsaminda islenen suçlar ve cinsel dokunulmazliga karsi islenen suçlardan mahkum olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve kosullu saliverilme kararinin geri alinmasi nedeniyle cezasi aynen infaz edilenler hariç olmak üzere, kasitli suçlardan toplam üç yil veya daha az hapis cezasina mahkum olanlar.

Taksirli suçlardan toplam bes yil veya daha az süreyle hapis cezasina mahkum olanlar. Adli para cezasi infaz sürecinde hapis cezasina çevrilenler. Icra ve Iflas Kanunu geregince tazyik hapsine tabi tutulanlar.

Hükümlülerin kapali ceza infaz kurumundan açik ceza infaz kurumuna ayrilmalarina, yapilan degerlendirme sonucunda karar verilecek.

Ayrica, Toplam on yil ve daha fazla hapis cezasina mahkum olanlar ile terör suçlari, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlari, örgüt faaliyeti kapsaminda islenen suçlar, kasten öldürme suçlari, cinsel dokunulmazliga karsi islenen suçlar ve uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti suçlarindan mahkûm olanlarin kapali ceza infaz kurumundan açik ceza infaz kurumuna ayrilmalarina iliskin idare ve gözlem kurulu kararlari, infaz hakiminin onayindan sonra uygulanacak.

Dogrudan açik ceza infaz kurumuna alinanlar dahil olmak üzere bu kurumlarda bulunan hükümlülerden;

Firar edenler veya baska bir fiilden dolayi haklarinda tutuklama karari verilenler, kinamadan baska bir disiplin cezasi alip, bu cezasi kesinlesmis olanlar veya asayis ve düzenin saglanmasi amaciyla disiplin cezasi kesinlesmemis olsa bile eylemi kurum düzeni ya da kisi güvenligi bakimindan tehlike olusturanlar ile açik ceza infaz kurumu sartlarina veya çalisma kosullarina uyum saglayamayacaklari saptananlar idare ve gözlem kurulunun karari ve infaz hakiminin onayiyla kapali ceza infaz kurumlarina gönderilecek. 

(IHA)