84 yıllık borçlar kanunu değişiyor

84 yillik yasa degisiyor

TBMM'de grubu bulunan siyasi partilerin Ocak ayinda yasalasmasi konusunda uzlasmaya vardigi “Borçlar Kanunu Tasarisi” önemli düzenlemeleri içeriyor.

Tasarinin bazi düzenlemeleri özetle söyle:

-   Ismarlanmayan bir seyi posta kutusunda veya kapisinin önünde bulan ya da baska bir yolla alan kisi, söz konusu seyi geri göndermek veya saklamakla yükümlü olmayacak.

-   Sözlesmelerde, güvenli elektronik imza kullanilabilecek. Güvenli elektronik imza, el yazisiyla atilmis imzanin bütün hukuki sonuçlarini doguracak.

-   Okuryazar olmayanlar, imza yerine usulüne göre onaylanmis olmasi kosuluyla parmak izi, el ile yapilmis bir isaret ya da mühür kullanabilecek.

-   Bireyler, bankalar, sigorta, seyahat ve tasima isletmeleri gibi sirketler tarafindan önceden hazirlanan soyut ve tek yanli sözlesmelere karsi korunacak.

-   Hakim, sadece ölüm halinde degil, agir bedensel zararlarda da zarar görenin yakinlarina manevi tazminat ödenmesine karar verebilecek.

-   Hiçbir sosyal güvenceden yararlanamayacak durumda olan, ugradigi zararin giderilmesi için acil parasal destege ihtiyaç duyanlara, “geçici ödeme” yapilabilecek.

-   Borçlu, olaganüstü faiz oranlarina karsi korunacak. Faiz ödeme borcunda uygulanacak yillik faiz orani, sözlesmede kararlastirilmamissa, faiz borcunun dogdugu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenecek. Sözlesme ile kararlastirilacak yillik faiz orani, belirlenen yillik faiz oraninin yüzde 50 fazlasini asamayacak.

-   Ekonomik kriz dönemleri gibi olaganüstü durumlarda, sözlesmeler degisen kosullara göre uyarlanabilecek.

-   Satici, sattigi malda bulundugunu belirttigi niteliklerin bulunmamasindan sorumlu olacak. Alici, saticinin satilanin ayiplarindan sorumlu oldugu hallerde, satilani geri vererek sözlesmeden dönebilecek.

-   Tasinmaz satisi sözlesmeleri, resmi sekilde düzenlenecek. Tasinmaz satisi vaadi, geri alim ve alim sözlesmeleri, resmi sekilde düzenlenmedikçe geçerli olmayacak.

TAKSITLE SATISLAR

-   Taksitle satis sözlesmesi, yazili sekilde yapilmadikça geçerli olamayacak.

-   Kiraya veren, kiralananin kullanimiyla ilgili olmak üzere, kendisi veya üçüncü kisi tarafindan yapilan yan giderlere katlanacak. Buna göre, çati onarimi ve dis cephe boyasi gibi giderler, ev sahibi tarafindan karsilanacak. Gayrimenkulü kiralayan, mal sahibinden kiralanan yerle ilgili ayibin uygun bir sürede giderilmesini isteyebilecek. Bu sürede ayip giderilmezse kiraci, bu ayibi mal sahibi adina giderebilecek ve bundan dogan alacagini kira bedelinden kesebilecek. Ayibin verilen sürede giderilmemesi durumunda, kiraci sözlesmeyi feshedebilecek.

Kira sözlesmesinin imzalanmasindan sonra kiralanan yer herhangi bir nedenle el degistirirse, yeni malik kira sözlesmesinin tarafi olacak.

Kiraci, aksine sözlesme ve yerel adet olmadikça, kira bedelini ve gerekiyorsa isitma, aydinlatma ve su gibi yan giderleri, her ayin sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödeyecek.

Kiraya verenler, konut ve çatili is yerlerinde, sadece kira bedelini degil, elektrik ve su gibi yan giderleri de ödemeyen kiracilara karsi, temerrüt sebebiyle tahliye davasi açabilecek.

BALKONDA MANGALA SON

-   Sözlesmeye uygun olarak özenle kullanacak ve komsulara gerekli saygiyi gösterecek kiracinin, bu yükümlülügüne aykiri davranmasi durumunda kiraya veren, en az otuz gün süre vererek, durumunu düzeltmesi için ihtarda bulunacak. Ancak, kiracinin davranislari komsular tarafindan çekilmez hale gelirse, ev sahibi yazili bildirimle sözlesmeyi hemen feshedebilecek. Uyariya ragmen yüksek sesle müzik dinleyen, gürültü patirti, balkonda mangal yapan kiracinin sözlesmesi iptal edilebilecek.

-   Kiraci, kiralanan yerin olagan kullanimi için gerekli temizlik ve bakim giderlerini ödemekle yükümlü olacak.

-   Kiraci, kiralanan yeri ne durumda teslim almissa, kira sözlesmesinin bitiminde o durumda geri verecek. Ancak, kiraci sözlesmeye uygun kullanim dolayisiyla kiralananda meydana gelen eskimelerden ve bozulmalardan sorumlu olmayacak.

-   Konut ve çatili is yerlerinde, mal sahibine verilen depozito miktari, 3 aylik kira bedelini asamayacak.

-   Kira bedelleri, bir önceki yilda gerçeklesen üretici fiyat endeksindeki (ÜFE) artis oranini geçmemek kosuluyla artirilabilecek. Bu kural bir yildan daha uzun süreli kira sözlesmelerinde de uygulanacak.

-   Kira bedeli yabanci bir para birimiyle belirlenmisse, 5 yil geçmedikçe kira bedelinde degisiklik yapilamayacak.

EV SAHIBINE, SÖZLESMEYI TEK TARAFLI SONA ERDIRME HAKKI

-   Konut ve is yeri kiralarinda kiraci, süre bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunmadigi takdirde sözlesme ayni kosullarla 1 yil uzatilmis sayilacak.

-   Aile konutu olarak kullanilmak üzere kiralanan tasinmazlarda kiraci, esinin açik rizasi olmadikça kira sözlesmesini feshedemeyecek.

-   Ev sahipleri, “babam, dedem, torunum veya evlatligim oturacak” gibi gerekçelerle de kira sözlesmelerini dava yoluyla sona erdirebilecek.

-   Isveren, çalisanlarin psikolojik ve cinsel tacize ugramalarini (mobbing) önlemekle yükümlü olacak.

-   Isçi, isverene kusuruyla verdigi her türlü zarardan sorumlu olacak.

-   Isveren, isçiye her hafta, kural olarak pazar günü veya durum ve kosullar buna imkan vermiyorsa, bir tam çalisma günü izin verecek. Hizmet sözlesmesinin feshi halinde ise bildirim süresi içinde isçiye ücretinde bir kesinti yapmaksizin günde 2 saat is arama izni verilecek.

-   Isveren, en az bir yil çalismis olan isçilere, yilda en az 2 hafta, 18 yasindan küçük isçiler ile 50 yasindan büyük isçilere de en az 3 hafta ücretli yillik izin verecek.

-   Yillik ücretli izinler, kural olarak araliksiz biçimde verilecek, ancak taraflarin anlasmasi durumunda izin süresi ikiye bölünebilecek.

EVDE HIZMET SÖZLESMESI

-   Isçi, isverenin verdigi isi, evinde kendisi veya aile bireyleriyle ücret karsiligi yapabilecek. Isçi, bir magaza için, kendi evinde giysi dikip vermeyi, ürün paketlemeyi üstlenebilecek.

-   Eser sahibinin ölümünden sonra, mirasçilari eserde güncellestirme yapabilecek. Yayimci, eser sahibinin haleflerine güncellestirme olanagi vermeden yeni bir basim yapamayacak ve eseri çogaltamayacak.

-   Evlenme simsarligindan dogan ücret için dava açilamayacak, takip yapilamayacak.

KEFIL OLMADA ES RIZASI

-   Kefil olmada es rizasi aranacak.

-   Birden çok kisi, ayni borca birlikte kefil olduklari takdirde, digerlerinin payi için de kefile kefil gibi sorumlu olacak.

mynet