İYİKİ DOĞDUN CHE GUEVARA

IYIKI DOGDUN CHE GUEVARA

 

Baskaldiriyla, devrimle ve degisimle özdeslesen Che Guevara, kimilerine göre imkansizi isteyen bir hayalci, kimilerine göre ise idealleri ugruna her seyden vazgeçen bir realist...
Ama o bir çoklari için Comandante… Ernesto "Che" Guevara 82 yasina girdi. Yüzyilin en önemli devrimlerinden sayilan Küba devriminin bas aktörlerinden Che Guevara, tam 82 yil önce bugün dogdu.
Ölümünün üzerinden 43 sene geçmesine ragmen, o hala idealleri ve sözleri ile birçok insanin idolü...
Dünyaya hakim olan emperyalist ve kapitalist rejime karsi çikarak, kimilerine göre cesur; kimilerine göre ise mantiksiz olan yeni bir düzen kurdu, Fidel Kastro'nun öncü komutani Che.
Halen komünist rejimle yönetilen ve kapitalizme meydan okuyan Küba'nin bugünlere gelmesinde en etkili isimlerden biri ve birçok insan için bir ikon o...
Guevara'yi en iyi anlatan söz belki de "Dizlerimin üstünde yasamaktansa, ayaklarimin üstünde ölmeyi tercih ederim," sözü.
Çünkü gerçek meslegi doktorluk olan bu devrimcinin hayati çocuklugundan itibaren baslayan yilmaz mücadelelerle dolu.
Arjantin'in Rosario sehrinde devrimci bir ailenin çocugu olarak dogan Che, iki yasindan itibaren astim hastaligi ile bogustu.
Yagmur ormanlarinda geçen gerilla hayatinda basina dert olan hastalik, onu hiçbir zaman yildirmadi.
Hayati birçok filme konu oldu, sözleri sarkilara ilham verdi Guevara'nin.
"Hasta siempre" isimli sözü ve müzigi Carlos Pueblaya ait sarki onun anisina yazildi.
Sonsuza dek anlamina gelen "hasta siempre" sarkisi devrimle özdeslesti.
"Devrim askiyla yanan yüregin/ götürür yeni bir hedefe seni/ orda bekler hep birileri/ kurtarsin diye güçlü ellerin; yolundayiz hiç durmadan/ birlesmis seni izliyoruz/ Fidel'le birlikte bak söylüyoruz: sonsuza dek ey kumandan!" sözleri ile sosyalist ve devrimci ruhun marsi haline gelmistir bu sarki.
2004 yapimi "Motosiklet Günlükleri" filmi ise, tip ögrenimine ara verip Latin Amerika'da çiktigi uzun yolculuklari ve maceraci ruhunu anlatir.
Eski arkadasi biyokimyager Alberto Granado'nun önerisi üzerine çiktigi bu yolculuk sirasinda kitlelerin yoksullugunu, ezilmisligini, baskiyi ve güçsüzlükleri yakindan gözlemler.
Marksizm`den etkilenen Guevara, Latin Amerika`daki ekonomik ve sosyal esitsizliklerin tek çözümünün devrim oldugu sonucuna varir.
Yolculuklari, Latin Amerika`ya ayri uluslardan olusan bir karma yapi olarak degil de kurtulusu ancak kita çapinda bir strateji ile gerçeklesebilecek tek bir vücut olarak bakmasini saglar.
Sinirlari olmayan ve tek bir ‘`mestizo`` (Avrupali ve yerli melezi) kültür ile baglanmis birlesik Iber-Amerika kurabilmeyi hayal etmeye basladi. Bu düsünce, sonraki devrimci eylemlerinde öne çikacakti.
Bir yildan fazla bir süre dolastiktan sonra Arjantin`e döner dönmez, Güney ve Orta Amerika`da kaldigi yerden gezilerine devam edebilmek için tip ögrenimini hizla bitirdi.
Daha sonra bir arkadasiyla birlikte Arbenz hükümetine destek olmak için Guatemala'ya gitti ve burada evlendi.
1954'te Arbenz hükümetinin ABD destekli bir darbeyle düsmesiyle birlikte Meksika'ya gitti.
1956'da Meksika'da Fidel Castro'yla tanisti ve Küba devrimine katilmaya karar verdi.
"Ölüm nereden ve nasil gelirse gelsin... Savas sloganlarimiz kulaktan kulaga yayilacaksa ve silahlarimiz elden ele geçecekse ve baskalari mitralyöz sesleriyle, savas ve zafer naralariyla cenazelerimize agit yakacaklarsa ölüm hos geldi, safa geldi..." sözünü iste tam da Küba devrimi için Fidel Castro ile birlikte savasirken söyledi.
1956'nin Aralik ayinda Che, Fidel ve 83 arkadasiyla birlikte Küba'ya gitti ve Sierra'larda gerilla savasi basladi. Gerilla birligi içerisinde gerek politik, gerek askeri yetkinligiyle öne çikti ve önemli sorumluluklar üstlendi.
Küba devriminin basariya ulasmasi için sonsuz emek verdi Che.

DEVRIM ZAFERLE SONUÇLANDI
Aralik 1958'de Che'nin komutanligini yaptigi gerilla birligi Las Villas'a yürüdü. Burada Kübali diktatör Batista ordusunu yenerek Santa Clara'ya gitti. 2 Ocak 1959'da gerilla birliklerinin Havana'ya girmesiyle devrim zaferle sonuçlandi.
Devrimden kisa bir süre sonra Küba vatandasligina kabul edildi. Devrimden sonra da dis siyasetten, ekonomiye, Maliye'den, Sanayi Bakanligi'na çesitli üst düzey görevlerde bulundu.
Avrupa, Asya, Afrika ülkelerini kapsayan bir gezi yaparak onlardan maddi-manevi destek aldi. ABD emperyalizminin Küba'ya uygulamaya çalistigi
1965 yilina kadar Küba'daki görevlerini sürdürdü. ‘65'in Eylül'ünde Küba'daki tüm görevlerinden ve Küba vatandasligindan ayrildigini bildirdi.
Vietnam, Kongo, Latin Amerika ülkelerinin çesitli yerlerini dolasti.
Guevara'nin Küba'dan ayrildigi bu dönemde kaybolusuyla ilgili olarak soru isaretleri ve yapilan spekülasyonlar artti.
Tüm bunlarin baskisiyla Castro, 16 Haziran 1965'te yaptigi açiklamada Guevara'nin bilgisi disinda nerede oldugu konusunda yorum yapilamayacagini söyledi.
Ayni yilin 3 Ekim'inde Castro, Guevara'nin kendisine yazdigi tarihsiz mektubu açikladi.
Mektupta Guevara, Küba devrimine bagli oldugunu ancak yabanci topraklarda savasmak için Küba'dan ayrilma niyetini bildiriyordu.
Dünyadaki diger uluslarin kendisini devrim için savasmak üzere çagirdiklarini belirten Guevara, ayrica hükümet, parti ve ordu içindeki tüm görevlerinden istifa ettigini ve Küba vatandasligindan vazgeçtigini de mektubuna eklemisti.

"VUR KORKAK HERIF"
"Vur, korkak herif, sonuçta sadece bir adam öldüreceksin." iste ölmeden önce katiline söyledi bu sözleri cesur devrimci. 1966 yilinda Bolivya'ya gittigi sirada öldürüldü Che.
Bir köyde halka açik bir konusma yaptiktan sonra, köy muhtarinin birligi ihbar etmesiyle 8 Ekim 1967'de El Yuro'da yüzlerce asker tarafindan çevrildi. Bacaklarindan yaralanan Che tutsak düstü. Higueras köyünün okuluna götürüldü ve sorguya çekildi. Hiçbir soruya cevap vermedi. Ve 9 Ekim'de Bolivya Cumhurbaskani'nin emriyle katledildi.
Guevara'yi ve Bolivya'daki faaliyetlerini yakin takibe alan kisi Félix Rodríguez adindaki CIA ajaniydi.
Rodriguez, Guevara'nin saatini ve diger kisisel esyalarini almisti ve sonraki yillarda bunlari röportaj yaptigi gazetecilere gösterdi. Bu esyalarin bir kismi halen CIA'de sergilenmektedir.
Guevara'nin öldügünü 15 Ekim'de tüm Küba'ya duyuran Fidel Castro, ülkesinde üç günlük yas ilan etti.
1997 yilinda Guevara'nin elleri olmayan cesedinden kalan kemikler bir uçak pistinin altindan kazilarak çikarildi, DNA testiyle kimligi tespit edilerek Küba'ya geri getirildi.
17 Ekim 1997'de cesedinden kalanlar, Bolivya'daki harekatta birlikte savastigi 6 askerle birlikte, Küba Devrimi'ni gerçeklestirdigi Santa Clara'da özel olarak hazirlanmis anit mezara askeri törenle gömüldü.