Denizlerimiz istila altında!

Denizlerimiz istila altinda!

Balikçilar, Kizildeniz'den gelen ve bilim insanlarinin “istilaci” diye nitelendirdikleri bazi türlerin, avladiklari baliklari yemelerinin yani sira aglara zarar vermesinden sikayet ediyor.

Basta Mersin olmak üzere Dogu Akdeniz'de “rastgele” diyerek denize açilan çok sayida balikçi, son dönemlerde ilk defa gördüklerini dile getirdikleri baliklarla karsilasiyor. Ayrica aglarinin bu yabanci türler tarafindan parçalanmasi nedeniyle de zarara ugradiklarini dile getiren balikçilar, aglarindan çikardiklari baliklarla tezgaha ulasan balik miktari arasinda yabanci türler nedeniyle büyük fark yasandigini belirttiler.

Mersin'in Erdemli ilçesinde kurulu ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Ali Cemal Gücü, yaptigi açiklamada, Süveys Kanali'nin açilmasinin ardindan 1800'lü yillardan sonra Akdeniz'e yeni tür canlilarin girmeye basladigini belirtti.

Bunlardan bir bölümünün lezzetli olmasi nedeniyle sofralarla bulustugunu, ancak bir kisminin ise tehlikeli türler oldugunu ifade eden Gücü, son yillarda yabanci balik türlerinde artisin hizlandigina isaret etti.

Her ay düzenli olarak denize açildiklarini ve arastirma yaptiklarini dile getiren Gücü, “Son 15 yilin ortalamasina baktigimiz zaman her yil istilaci dedigimiz 1-2 yeni balik türü Kizildeniz'den Akdeniz'e geliyor” dedi.

Süveys Kanali'ndan geçerek Akdeniz'e ulasan tehlikeli türler arasinda en çok göze çarpanin balon baligi ve denizanasi oldugunu, bunlardan özellikle denizanasi miktarinda da son yillarda artis yasandigina dikkati çeken Gücü, söyle devam etti:

“Aslinda bu türler, Akdeniz'in yerli balik türleri için çok önemli bir tehlike olusturmuyor. Çünkü bunlar çok hizli yumurtluyor ve büyüyor olsa bile, henüz Akdeniz'e tam da uyum saglayabilmis degiller. Ancak asiri balikçilik baskisi sonucu azalan yerli türlerin yerini dolduruyorlar. Diger taraftan hizli büyümeleri için gerekli besini saglayabilmede sikintiya düsüyorlar. O nedenle de Kizildeniz'den gelen türlerin büyük bölümü, hizli hareket edemedikleri için kendileri yakalanacak olsa, aga takilan baliklarla besleniyor. Bu sirada da aga zarar verebiliyor. Dolayisiyla balikçilik sektöründe bu anlamda bir sikinti yasiyor. Ayrica agdaki baliklari yedikleri için balikçinin tezgaha ulastiracagi balik miktari azaliyor.

Geçmis yillarda yeni görülen bazi balik türlerinin mevsimsel özellikler gibi bazi faktörlerin etkisiyle yeniden gözden kaybolduklarini anlatan Gücü, “Bugünkü balikçilarin sikinti yasamasina yol açan türlerin de önümüzdeki süreçte kaybolacagini düsünüyoruz” diye konustu.

EGE DENIZINDE DE GÖRÜLMEYE BASLANDI

Söz konusu sorunun Kibris sahillerinde daha sik yasandigini ifade eden Gücü, konuyla ilgili geçtigimiz haftalarda Akdeniz ülkelerinden bilim insanlarinin katildigi bir toplanti düzenlendigini bildirdi.

Yapilan inceleme çalismalari sirasinda istilaci baliklarin Ege Denizi sahillerinde de görülmeye baslandigini vurgulayan Gücü, “Akdeniz'deki son verilere göre 300'e yakin istilaci yeni tür, denizlerimizde yasamaya alisti. Bunun 50 yil içinde 3 bini bulacagindan endiseliyiz. O nedenle hazirladigimiz raporu, ilgili bakanliga sunduk ve çözümü noktasinda balikçilik filosunun kullanilabilecegini aktardik” diye konustu.

ÜREME DÖNEMLERINDE BALIKÇILIK FAALIYETLERI YOGUNLASTIRILSIN

Gücü, baslattiklari projelerinde, Türk halkinin lezzetine alisik oldugu Akdeniz türleri arasinda bulunan barbun, mercan, çipura gibi balik türleri üzerinde Kizildeniz'den gelen denizanasi, balon baligi, gümüs baligi, iskarmoz gibi baliklarin olusturdugu baskiyi azaltmayi hedeflediklerini bildirdi.

Projeleri kapsaminda istilaci balik türlerinin yayilma hizinin yavaslatilmasi için bir dizi çalisma planladiklarini belirten Gücü, söyle konustu:

“Yabanci balik türleriyle rekabeti, yerli baliklarimizin avantajina çevirmek için Akdeniz'in balikçilik filosunun kullanilmasini öneriyoruz. Kizildeniz göçmeni türlerin esas olarak yogun oldugu bölge Dogu Akdeniz. Batiya gittikçe bu türler azaliyor. Yürüttügümüz çalismalarda, yerli ve istilaci balik türlerinin yumurtlama, beslenme, kislama alanlarini tek tek tespit ettik. Bu bilgiler isiginda yapilacak balikçilik düzenlemeleri yerli baliklarimizi ekosistem içinde avantajli hale getirebilir, istemedigimiz yabanci türlerin üreme dönemlerinde de balikçiligi yogunlastirmakla onlarin ekosistemden hizla çekilmesini saglayabiliriz.” mynet