HES'lere Bir Durdurma da Giresun'dan

Derelerin Kardesligi Platformu

Basin Bülteni – 22 Eylül 2010

HES’lere Bir Durdurma da Giresun’dan

Ordu Idare Mahkemesi, Giresun Kesap’ta Yapilmasi Planlanan Büyükdere HES’in ‘ÇED Gerekli Degidir’ Karari Için ‘Yürütmeyi Durdurma Karari Verdi.

Çevre örgütlerinin, çevreciler ve köylülerle birlikte HES’lere karsi yürüttügü hukuk mücadelesinde her geçen gün yeni ‘iptal’ ve ‘yürütmeyi durdurma’ kararlari geliyor.

Rize Idare Mahkemesi’nin Rize ve Artvin’de yapilmasi planlanan 3 ayri HES projesi için verdigi ‘ÇED Olumlu’ ve ‘ÇED Gerekli Degildir’ kararlarini iptal etmesinin ardindan; Ordu Idare Mahkemesi de Giresun’un Kesap ilçesi Büyükdere çayi üzerinde Proen Enerji firmasi tarafindan kurulmasi planlanan 3.88 megavat kurulu gücündeki Büyükdere Regülatörü ve HES projesi için Giresun Valiligi tarafindan verilen ‘ÇED Gerekli Degildir’ karari için ‘Yürütmeyi Durdurma’ karari verdi.

“Giderilmesi Güç Zararlar”

Kesap’in Karabulduk Beldesi’ndeki Büyükdere (Vanazit) çayi üzerinde yapilmasi planlanan Büyükdere HES projesi için Giresun Valiligi’nce verilen 25.05.2009 gün ve 2009/08 sayili ‘ÇED Gerekli Degildir’ kararinin iptali için, yöre halki tarafindan 14 Mayis 2010’da Ordu Idare Mahkemesi’nde açilan davadan ‘Yürütmeyi Durdurma Karari’ çikti.

Ordu Idare Mahkemesi’nin 2010/648 Esas Nolu kararinda, HES projesinin yapilmasi halinde giderilmesi güç zararlar doguracagina vurgu yapiliyor.

Mahkeme ‘Oybirligi Ile’ Karar Verdi

Avukatligini, Derelerin Kardesligi Platformu gönüllü avukatlarindan Remzi Kazmaz’in yaptigi davayla ilgili kararda; “Davanin durumuna ve olayin niteligine göre dava konusu islemin uygulanmasi halinde giderilmesi güç zararlar dogurabilecek nitelikte olmasi nedeniyle, Davali Giresun Valiligi'nin birinci savunmasi alindiktan ve ara karari geregi yerine getirildikten ya da savunma ve ara kararina yanit verme süreleri geçip yeni bir karar verilinceye kadar dava konusu islemin teminat aranmaksizin yürütülmesinin durdurulmasina, 2577 sayili Idari Yargilama Usulü Kanunu'nun 20.ve 27/4. maddesi uyarinca savunma ve ara karar süresinin 30 olarak belirlenmesine, Ara karari gereginin belirlenen sürede yerine getirilmesinin idare açisindan zorunluluk arz ettiginin ve yerine getirilmemesinin ilgililer yönünden sorumluluk doguracaginin davali idareye tebligine oybirligi ile karar verildi” deniliyor.

Kazmaz: “Sularimiz Rant Hesaplarina Pazarlaniyor”

Ordu Idare Mahkemesi’nin kararini degerlendiren davanin Avukati Remzi Kazmaz, özellikle Dogu Karadeniz Bölgesini adeta sarmal altina alan HES projelerinin gelisigüzel üretildigini, yörenin uluslararasi koruma öncelikli hiçbir özelliginin dikkate alinmadigini anlatarak; “Mahkemelerin verdigi kararlarda ise bütün bunlarin yaninda, masa baslarinda üretilen bu projelerin ayni zamanda hukuka ve yönetmeliklere de uyarlilik göstermedigi ortaya konuluyor. Kaldi ki, Giresun Valiligi ile Çevre ve Orman Bakanligina bagli birimler, kendi hazirlamis olduklari raporlardaki bu özellikleri dahi görmezden gelerek, ‘ÇED Gerekli Degildir’ kararlari verebiliyor veya ‘ÇED raporlarini’ onaylayabiliyor. Bu proje kapsaminda söz konusu kararin öncelikli olarak yürütmesinin durdurulmasini ve iptalini istemistik. Bunun gibi Kesap’ta baska projeler oldugu gibi Giresun’un ilçelerinde de çesitli projeler bulunmakta. Neredeyse Giresun’un bütün dereleri HES’lerle kusatilmis, vadileri neredeyse HES sarmali altina alinarak, Giresun’un sulari bu rant hesaplari pesindeki firmalara pazarlanmistir. HES’lere karsi demokratik mücadelenin yaninda verilen hukuk mücadelesinde basta Rize ve Artvin olmak üzere, diger bölgelerimizde de alinan sonuçlar, bu mücadeledeki hakliligimizi kanitliyor. Bu çerçevede, bu projelere imza atan, onay ve izin veren bütün ilgili ve yetkilileri bir kez daha düsünmeye, ivedilikle yargi kararlarini uygulamaya ve bu projelerden vazgeçmeye çagiriyoruz” dedi.

Giresun’daki Ilk Karar

Yöredeki köylüler ve HES’lere karsi mücadele eden çevreciler adina degerlendirmelerde bulunan Derelerin Kardesligi Platformu Giresun Temsilcisi Ali Dursun ise Giresun’da yapimi planlanan HES’lere karsi ilk kez böyle bir karar alindigini vurgulayarak; “Aylardir sürdürmekte oldugumuz HES mücadelemizin sonuçlarini almaktan son derece sevinçliyiz. Verilen bu ‘Yürütmeyi Durdurma’ karari hakliligimizi bir kez daha kanitlamistir. Bu anlamda siyasi farkliliklarimizi bir yana birakarak kentlisinden köylüsüne bütün Giresun halkini HES'lere karsi çikmaya ve hakli mücadelemize destek vermeye davet ediyoruz. Derelerimizin susuz birakilmasina, dere suyumuzun kullanim hakkinin HES firmalarina 49 yilligina devredilmesine, suyun ticarilestirilme çabalarina sonuna kadar karsi çikacagiz, mücadele edecegiz, bu durumu asla kabul etmeyecegiz” seklinde konustu.

Sonuçlanan 41 Davadan 39’unda Yürütmeyi Durdurma ve Iptal Karari

Karari degerlendiren Derelerin Kardesligi Platformu Dönem Sözcüsü Ömer San ise, HES’lere karsi açilan dava sayisinin 83’e ulastigini, bugüne kadar sonuçlanan 41 davadan 39’unda ‘yürütmeyi durdurma’ veya ‘iptal’ karari verildigini kaydetti.

Açilan davalar sonucunda mahkemelerin, HES projelerinin ‘dogal yasam alanlarina ve koruma öncelikli dogal alanlara’ geri dönüsümsüz zararlar verdigini, ÇED kararlarinin ‘hukuka ve mevzuata’ uymadigi yönünde kararlar verdigini animsatan San, ayrica bilimsel raporlarda da bu yönde uyarilarda bulunulduguna isaret etti.

Projeler Hukuka ve Mevzuata Aykiri

Platformun Dönem Sözcüsü Ömer San, degerlendirmelerini söyle tamamladi: “Son olarak Rize’nin Findikli, Çayeli ve Ikizdere ilçesi ile Artvin’in Savsat ilçesinde yapimi planlanan 4 ayri HES projesinin ‘ÇED Olumlu’ ve ÇED Gerekli Degildir’ kararlari için mahkemeler ‘Iptal’ karari verdi. Simdi ise Giresun’da ilk kez bir HES projesi için ‘Yürütmeyi Durdurma’ karari çikti. Bugüne kadar Giresun ve ilçelerinde toplan 94 HES projesi gelistirilmesine karsin HES’lere karsi önemli bir tepki gelismemisti. Bu vadilerdeki köylülerimiz ve duyarli yurttaslarimizin girisimleri ile Derelerin Kardesligi Platformu öncülügünde baslatilan çalismalar sonucu Çanakçi Vadisi ile Kesap’taki projeler için hukuksal süreç mücadelede de adimlar atildi. Giresun’da insaat çalismasi devam eden 12 HES projesi ile yapilmasi planlanan diger projeler için de dava hazirliklarimiz devam ediyor. Bölgemizdeki vadilerimize can ve hayat veren derelerimizdeki sularimizin hiçbir zaman bosa akmadigini artik herkes kafasina sokmali. Bu sular bosa akmadigi için bu insanlar ve bizler dogal yasam alanlarimizi bu akarsularin, derelerin ve vadilerin etrafinda kurduk. Bu sular sayesinde bu güzellikler ve köyler, kentler, kasabalar, yerlesim yerleri olustu. Insanlar yasamini bu sularin varligi sayesinde sürdürüyor. Yasamin temel kaynagi olan su hiçbir zaman bosa akmamistir ve akmamaktadir. Bu tür safsatalar, ‘Su akar Türk bakar’ ve ‘Enerjide disa bagimliliktan kurtulacagiz’ seklindeki hikayeler ve ne de milyon dolarlik sirketlerin rant hesaplari çerçevesindeki rüsvet protokolleri, siyasi baski ve tehditler buralarda yasayan insanlar olarak bizleri kandirmaya, yildirmaya ve mücadelemizden vazgeçmeye yetmeyecektir. Artvin ve Rize basta olmak üzere ülkemizin bütün vadilerinde verdigimiz mücadelede oldugu gibi Giresun’da da birlik ve bütünlük içerisinde Anayasal ve demokratik haklarimizi sonuna kadar kullanarak, ‘hukuka ve mevzuata uyarlilik göstermeyen’ bütün HES projelerine karsi demokratik ve hukuksal mücadelemizi sürdürecegiz.”

Ömer San – Rize