Ermeni Açılımı'nın Ardındaki Büyük Oyunlar.

Azerbaycan Türkiye ile Ermenistan arasinda imzalanan protokolü basindan beri endiseyle izliyor. Cumhurbaskani Ilham Aliyev için en büyük sorun anlasmada Daglik Karabag konusunun yer almamasi.

Türkiye’de Yeni Rejim iktidarinin bu konudaki hassasiyetsizligi Azerbaycan’in Türkiye’den hizla uzaklasmasina neden oluyor.

Türkiye'nin Erdogan'in kaprislerinden dolayi bu yil katilmadigi Davos Dünya Ekonomik Forumu çerçevesinde Ilham Aliyev Türkiye’ye olan talebini söyle dillendirdi:

“Azerbaycan Emindir ki, Ermenistan terefinden isgal edilen torpaqlar, o cümleden Dagliq Qarabag azad edilmeyene qeder Türkiye protokollari ratifikasiya etmeyecek”.

Aliyev, diplomatik bir üslup ile Türkiye’yi son kez uyariyor, Karabag olmadan size Ermenistan ile sinirinizin açilamasina asla izin vermeyiz, bunu engellemek için elimizden geleni yapariz, demeye getiriyor.

Is isten geçtikten, yani protokol imzalandiktan sonra Türkiye Azerbaycan’in da baskisi üzerine Ermenistan’a dolayli ve dolaysiz yollardan Karabag konusunu iletmeye çalisti. Sonuç olarak Ermenistan, Türkiye ile yapilan protokollerden imzasini çekme yetkisi verecek bir yasa çikarmaya hazirlaniyor. Sorun, Karabag’in protokol disinda tutulmasina ragmen Türkiye tarafinca gündeme getirilmesi.

Teknik açidan bakildiginda Ermeniler’e hak vermek gerekiyor. Protokol bir kere imzalanmis. Türkiye’den imzalanan bu protokole uymasi ya da vazgeçmesi gerekiyor.

Bu arada Azerbaycan’in Karabag konusunda isteksiz hareket eden Türkiye’ye güveni tamamen tükenmis durumda. Aliyev, Karabag’i kurtarmak için elindeki tüm kozlari kullanarak Türkiye’ye baski yapmakta kararli.

Elindeki en büyük koz ise Nabucco Boru Hatti Projesi.

Azerbaycan Haydar Aliyev Vakfi’nin sitesinde (www.azerbaijan.az) yayimlanan bir habere göre Ilhan Aliyev, Nabucco Boru Hatti Projesi esnasinda Türkiye üzerinden yapilmasi öngörülen Azeri dogal gaz ve petrol ihracinin baska bir güzergahtan yapilabilecegine isaret ediyor.

Aliyev Türkiye’ye su sözlerle açikça gözdagi veriyor:

“Azerbaycan öz qazini dörd istiqametde ixrac ede biler: Türkiye, Gürcüstan, Iran ve Rusiya. Biz bu istiqametlerin istenilen biri ile ixrac hecmini artira da bilerik. “Qazprom” teklif ede bileceyimiz bütün hecmi almagi teklif edir. Nabucco gecikerse, biz tebii ki, Qazprom“a daha çox qaz satmaliyiq. Bu, tamamile aydindir”.

Aliyev, Gazprom’a, yani Rusya’ya daha fazla gaz satabiliriz; bu tamamen açiktir, diyor. Türkiye’yi uyariyor.

Karabag açisindan bakildiginda Azerbaycan’a da hak vermek gerekiyor.

Süreçte aslinda önemli olan Rusya ve AB/ABD’nin rolü.

Aliyev, Türkiye’ye yeni güzergah tehdidinde bulunurken belki de farkina varmadan Rusya’nin gerçek amacini gözler önüne seriyor.

Rusya, Ermeni Açilimi’nda Türkiye’yi destekliyormus gibi görünse de aslinda Azerbaycan ile Türkiye’in arasini bozarak Nabucco boru hattinin kendi ülkesi üzerinden geçmesini hedefliyor. Gürcistan üzerinden Türkiye’nin Akdeniz kiyilarina tasiyan Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru hattindan sonra Nabucco Projesi Rusya’yi AB’ye karsi daha güçsüz bir duruma sokacaktir.

Rusya’nin amaci,

• AB’ye karsi konumunu güçlendirmek ve

• Gürcistan’in NATO üyeligini engellemek.

Bilindigi gibi Nabucco boru hattinin bir kisminin Gürcistan üzerinden geçmesi öngörülüyor. Rusya bunu engellemek ve Gazprom'un Avrupa pazarinda elini güçlendirmek için boru hattini güney kiyilarindan, Karadeniz altindan geçirerek, dogrudan Bulgaristan'a ulastirmak istiyor.

AB ve ABD’nin amaci öncelikle

• güzergahi Iran’dan uzak tutmak,

• Gürcistan’in NATO üyesi olmasini saglamak ve

• Nabucco’nun su anki güzergahina alternatif olarak Ermenistan üzerinden geçecek yeni bir boru hatti için ortam yaratmak.

Bu ortam Türkiye-Ermenistan iliskilerinin düzelmesine ve iki ülke arasindaki sinir kapisinin açilmasina bagli. Güzergahin Ermenistan üzerinden geçmesi halinde Gürcistan Rusya’ya ragmen NATO üyesi olacak ve Rusya AB ve ABD’ye karsi güçsüz duruma düsecektir.

AB ve ABD’nin Türkiye’yi kendi güçlerini muhafaza etmek için istedigi gibi kullandigi ortada. Rusya ise arabuluculuk yapiyormus gibi görünse de Türk-Ermeni yakinlasmasina izin vermeyecektir.

Yeni Türk Rejimi’nin Ermeni açilimi, Kürt açilimi gibi fiyaskoyla sonuçlanacaktir.

Atilla Coskun - Odatv.com