ABD katliamlarının belgeleri internette

ABD katliamlarinin belgeleri internette

Hükümetlerin ve diger kuruluslarin görev suistimallerine iliskin sizan belgeleri kamuoyuna duyuran Wikileaks internet sitesi, ABD ordusunun Afganistan savasina iliskin yaklasik 90 bin belgeyi yayinladi.

Afganistan’da sivil ölümlere yol açan bildirilmeyen olaylardan, Taliban isimlerine yönelik gizli operasyonlara kadar çok sayida bilginin yer aldigi gizli belgelerin yayinlanmasina Beyaz Saray tepki gösterdi.

Sitenin erken ulasim olanagi tanidigi Amerikan, Ingiliz ve Alman basinininda hemen yer bulan belgelerde, Amerikali yetkililerin, militanlarin önde gelen isimleri ve terör odaklari oldugunu düsündügü hedeflere gizli ABD özel operasyon birligi Görev Gücü 373’ün düzenledigi saldirilarin ayrintilari yer aldi. Belgelere göre, bu gizli operasyonlarda istenmeyen Afgan sivil ölümleri meydana geldi.

Örnek olarak, liste halinde yayinlanan gizli operasyonlardan birinde, El Kaide’nin önde gelen askeri komutani olarak tanitilan, Pakistan’in Afganistan sinirinda üstlendigi belirtilen Libyali Ebu Leyt el Libi’nin hedef alinmasi sirasinda 6 militanin yanisira hepsi çocuk 7 sivil de öldürüldü.

Ingiliz The Guardian gazetesi bu belgelere göre, Taliban ve El Kaide’nin önde gelen 2 bini askin unsurunun "öldürüldügünü ya da ele geçirildigini" duyurdu.

Amerikan The New York Times gazetesine göre, Amerikan askeri yetkilileri ve diplomatlari arasindaki görüsmelerin, degerlendirmelerin de yer aldigi belgelerde, ABD’nin, müttefiki Pakistan’in istihbarat örgütünün Afgan direnisine destek vermesinden endise ettigi yer aliyor.

The New York Times’a göre belgelerde, Pakistan’in "istihbarat teskilatinin temsilcilerinin, Afganistan’da Amerikan askerleriyle savasacak, hatta Afgan liderlerine suikast düzenleyecek militan gruplari organize etmek için Taliban ile dogrudan görüsmesine" izin verdiginden bahsediliyor.

Bu konudaki belgeleri Ingiliz The Guardian gazetesi de "Amerikali yetkililerin, Pakistan istihbarat servisleri ile Taliban arasindaki suç ortakligina iliskin kesin kanit bulamadigi" seklinde yorumladi.

Alman Der Spiegel dergisi de belgelere, Taliban saldirilarina karsi Afgan güvenlik güçlerinin çaresiz kurbanlar olarak görüldügünü, Alman askerlerinin konuslandigi Afganistan’in kuzeyinde tehdidin arttiginin yer aldigini kaydetti.

"Henüz yayinlanmayan baska gizli belgeler de var"

Bu arada Wikileaks, çogunu uzmanlarin siyasilere danismanliklarinda kullandigi, cephedeki alt düzey yetkililerin "ham istihbarati" olarak niteledigi sizan bu belgelerin, "genelde çok üst düzeydeki operasyonlari" da kapsamadigini bildirdi.

Yaklasik 15 bin raporun yayinlanmasini da, "kaynaklarinin sürece zararin azaltilmasi talebiyle" ertelendigini belirten Wikileaks, yeni degerlendirmelerin ardindan bu belgeleri de yayinlayabileceklerini açikladi.

Öte yandan, Beyaz Saray da sizdirilan belgelerin açiklanmasini kinayarak, bunun Amerikalilarin ve ortaklarinin hayatlarini riske attigini bildirdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danismani Emekli Genaral Jim Jones, belgelerin Ocak 2004’ten Aralik 2009 kadarki sürece, eski Baskan George Bush dönemine, yani Baskan Barack Obama’nin yeni stratejisini açiklamasindan önceki döneme ait olduguna isaret etti.

Açiklanan belgeleri taramanin günler alabilecegine isaret eden bazi yetkililer de, belgeleri kimin sizdirdigindan emin olmadiklarini belirttiler.