Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster
Açıklama:
Kategori: Köşe Yazarları
Eklenme Tarihi: 11 Haziran 2017
Geçerli Tarih: 21 Kasym 2024, 16:14
Site: Görele Sol Platformu
URL: https://www.gorelesol.com/yazar.asp?yaziID=24353
FINDIK SEKTÖRÜNDE SON DURUM -8-
Hükümetçe “Yeni Findik Stratejisi” ile uygulamaya konulan alan bazli gelir
destegi ödemesine 2017 yilinda da devam karari alindi. Gida, Tarim ve
Hayvancilik Bakanligi açiklamasinda; Alan bazli destekler kapsaminda findik
üreticilerine yapilan alan bazlik destek tutari artirilmadi. Geçen yil oldugu
gibi 2017 üretim yili için dekar basina 170.TL. ödeme yapilacak.
DESTEKLEME ALIMLARI
1-
1-Hükümetçe yapilan açiklamada; “findik
üreticilerinin pazarlama sorunlarinin ortadan kaldirilmasi ve piyasanin
düzenlemesi amaciyla 24 Nisan 2017 tarihinde TMO vasitasiyla findik alimlarina
baslanacaktir”. Denilmistir. Ayni tarihte Giresun
kalite kabuklu tombul findik %50 randimanli 10,50 TL/KG. ,levant kalite kabuklu
tombul findik %50 randimanli 10,00 TL/KG. fiyati üzerinden alimlara
baslanmistir. Daha öncede 2006/10865 sayili Bakanlar Kurulu
Karari ile Toprak Mahsulleri Ofisi’ne findik alim görevi verilmisti. Bu görev
kapsaminda; 2006, 2007 ve 2008 tarim dönemlerinde, toplamda 694 bin ton alim
gerçeklestirilmis olup karsiliginda net 2,83 milyar TL ödemede bulunulmustu.
2009/15202 sayili Bakanlar Kurulu Karari ile Yeni Findik Stratejisi uygulamaya
konularak TMO’ya verilmis olan findik alim görevi 2009 yilindan itibaren
sonlandirilmisti.
TMO'nun Findik Alimina Ilgi
Türkiye Ziraat Odalari Birligi Yönetim Kurulu
Üyesi Arslan Soydan, hafta basindan findik alimina baslayan Toprak Mahsulleri
Ofisinin (TMO) Ordu ilinde 4 günde yaklasik 30 ton findik alimi yaptigini
açikladi.
Serbest piyasadaki fiyat dengesizligine müdahale
etmek amaciyla Gida, Tarim ve Hayvancilik Bakanligi talimatiyla TMO tarafindan
baslatilan findik alimlarina üreticinin ilgi gösterdigini belirten Arslan
Soydan, randevu alimlarinin da halen sürdügünü belirtti. Soydan, “TMO Ordu’da
son 4 günde yaklasik 30 ton findik alimi yapti. Halen 135 kisiye 180 ton findik
alimi için randevu verildi. Bu sayi giderek artabilir” dedi.
Soydan,
TMO’nun dekar basina 40 kilogram findik alim miktarini da 65 kilograma
çikardigini da belirterek, bu durumun üreticiyi rahatlattigini belirtti.
Soydan ayrica, müdahale alimlari öncesinde
findik fiyatinin serbest piyasada 9,25 TL’ye kadar düstügünü de hatirlatarak,
“Serbest piyasada findik fiyati halen 9,25-9,50 TL araliginda bulunuyor. TMO
ise 10 TL’den alim yapiyor. Üreticilerimiz serbest piyasaya karsi ürünlerini
TMO’ya vermek için randevu alimlarina hiz verdi” diye konustu.
2- 12.07.2016 tarihinde Gida, Tarim ve Hayvancilik Bakani Faruk Çelik,
Bakanlikta düzenledigi toplantida, findigin özellikle Karadeniz bölgesinin
temel geçim kaynagi oldugunu, Türkiye'de 702 bin hektar alanda findik
yetistirildigini; Son 6 yillik dönemde ortalama findik üretimimizin yillik 550
bin ton civarinda oldugunu; Ülkemizin dünya findik üretiminin yüzde 68'i
gerçeklestirdigini ve tarimsal ürün ihracat gelirlerimizin yaklasik yüzde
15'ini findigin olusturdugunu, findik üretimine izin verilen 16 ilde Findik
Rekolte Tahmin Komisyonlari tarafindan Haziran ayi içerisinde çotanak sayimina
göre yapilan çalisma sonucunda; 2016 yili findik rekoltesinin 468 bin ton
oldugu ifade edilmistir. Ilerleyen
süreçte revize edilen bu rekolte 07.02.2017 tarihinde TUIK tarafinda 420
bin ton olarak düzeltilmistir.
2017 YILI FINDIK REKOLTESI TAHMINI
3-
Findik sektöründe her yil yasanan
rekolte tartismasinin önüne geçiliyor. Her yil haziran ve temmuz aylarinda
TZOB, Karadeniz Findik Mamulleri Ihracatçilar Birligi, Fiskobirlik, Gida Tarim
ve Hayvancilik Bakanligi ve TÜIK tarafindan ayri ayri ve farkli rakamlarla
açiklanan ve büyük spekülasyonlara sebep olan “tahmini findik rekolte”sini
bundan sonra sadece bakanlik açiklayacak denmesine ragmen; Uluslararasi Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC)’nin
Hindistan’in Chennai kentinde yapilan 36.Kongresi’nde “Türkiye’nin 2017 yili
kabuklu findik rekoltesi 670 bin ton olarak açiklandi. Bu sezondan devredecek
50 bin ton ile birlikte findik arzi 720 bin ton olacagi” ifade edildi.
4- 2016 yili mahsulü ”Müstahsilden Tacire Satis” kabuklu findik satislari
findik yetistirilen yörelerdeki borsalarda tescil edilen miktar Nisan 2017 sonu
itibariyle (KG) (15 Ticaret Borsasi Verileriyle); 401.926.663 Kg. Giresun: 40.664.147
Kg.dir. Buna ragmen 2015 mahsulünden 80 bin ton kabuklu findigin, stok olarak
elde kaldigi söylenmektedir. Bu arada 6736 Sayili Kanun kapsaminda stok
affindan bütün borsalarda 75.530.005 Kg. findik tescillenmistir.
5- Türkiye, dünya findik üretiminin yüzde 68’ini tek basina karsiliyor. Son 10
yilin iç findik ihracat ortalamasi 246,6 bin tondur. Bunun karsiligi da 500-510
bin ton kabuklu findik demektir. Yillik ortalama 100-120 bin ton kabuklu findik
iç piyasada tüketiliyor. Ihracat ve iç tüketim dahil, en az 600 bin ton kabuklu
findiga ihtiyaç vardir.
6- Türkiye, 2016-2017 findik ihraç sezonunda Mayis 2017 sonu itibariyle 189.992
ton iç findik ihraç ederek, karsiliginda 1.552.953.578 dolar gelir elde
etmistir. Geçen sezon ayni tarih itibariyle 201.203 ton iç findik ihraç
edilerek, 1.889.071.366 dolar gelir elde edilmistir. Iki sezonda elde edilen
gelir ile ihraç miktarlari arasindaki fark ortadir. 2015/16 Sezonuna Göre bu
sezon miktarda -5,6 % gelirde -17,8 % azalis olmustur.
7- Yine Türkiye, 2016-2017 findik ihraç sezonunda, ihraç edilen iç findigin
16.874 tonunun (%9) 2015 yili ürünü oldugu görülmüstür.
8- 2016 mahsulü kabuklu findik fiyatlarina bakildiginda ise; bu yil serbest piyasada fiyatlar
Giresun kalite %50 randimanli tombul kabuklu findik ortalama net 13.00 TL/KG. ile sezona baslamis, sezon içersinde
fiyatlar 14,50 TL/KG. kadar yükselmistir. 09.06.2017 tarihi itibariyle
bölgelere göre fiyatlar 9,00-10,00 TL/KG. arasinda seyretmektedir.
9-
10- 2016 yilinda toplam findik ve mamulleri ihracatimizin yüzde (%78) dokuz
ülkeye yapilmistir. Yapilan ihracatin yüzde (%45) iki ülkeye yapilmistir. Ilk
iki sirada; Italya yüzde (%23) birinci, Almanya yüzde (%22) ile ikinci sirada
yer almistir.
11-
Türkiye’de dekar basina üretim ABD ve Gürcistan gibi üretici ülkelerden daha
düsüktür. Türkiye’de 5 yillik dönemde (2012-2016) dekara findik verimi 77
kg’dir. FAO’ya göre 2010-2014 yillari arasinda dekara findik verimi Türkiye’de
107 kg. iken ABD’de 285 kg, Gürcistan’da 184 kg, Italya’da 151 kg ve Ispanya’da
110 kg’dir. Türkiye’nin findik veriminde yillara göre önemli dalgalanmalar da
görülmektedir. Iklim sartlari, gerekli kültürel islemlerin yeterince
yapilmamasi ve findik bitkisinde görülen periyodisite gibi etkenler verimdeki
dalgalanmayi artirmaktadir. Findik bahçelerinin genelde yasli olmasi, ocaklarin
ise sik dikili olmasindan dolayi Trabzon, Giresun ve Ordu illerindeki verim
seviyesi; Kocaeli, Sakarya ve Düzce illerinin verim seviyesine göre daha
düsüktür. Sakarya ve Düzce illerindeki üreticilerin isletme büyüklükleri ve
verim düzeylerinin daha yüksek olmasi nedeniyle bu bölgedeki dikim alanlari
hizla artmaktadir.
12- Findikta külleme zarari 300 milyon dolar
Istanbul Findik ve Mamulleri Ihracatçilar Birligi
(IFMIB), Türkiye’nin üretim ve ticaretinde dünya lideri oldugu findikta külleme
hastaligi ile mücadele konusunda bilgilendirme toplantisi düzenledi.
Türkiye 15 yil öncesinde dünya findik üretiminin yüzde 85’ini
karsilarken, simdilerde bu oranin yüzde 65’e düstügünü belirten Istanbul Findik
ve Mamulleri Ihracatçilar Birligi (IFMIB) Baskani Ali Haydar Gören, “Buna yol
açan etkenlerden külleme hastaligi nedeniyle 2016 yilinda 100 bin ton
civarinda, yani yaklasik 300 milyon dolar kayip yasadik” dedi.
Türkiye’de findik üretimi yapilan 700 bin hektar
alanin yüzde 80’inde külleme ile mücadele gerekiyor. Külleme ile mücadelede
ilaçlama ve isçilik maliyeti dönüm basina 45 TL. Yani külleme ile mücadelenin
toplam maliyeti yaklasik 250 milyon TL civarinda.”
Findikta külleme hastaligi nedir?
Külleme hastaligi hakkinda da bilgiler veren IFMIB
Baskani Gören, “Külleme bir tür mantar hastaligi. Mantar hastaliginin findik
yapraklarin üzerinde olusturdugu küf nedeniyle ürünün olusumu esnasinda hem
kalitesinde hem de rekoltesinde bir düsüs oluyor. Soruna çözümler bulunmasi
hususunda, Findik Arastirma Enstitüsü basta olma üzere Gida Tarim ve
Hayvancilik Bakanligi, ziraat odalari, kurum ve kuruluslarin destekleri ile
önemli çalismalar söz konusu” diye konustu.
Tüm-Köy-Sen Giresun Temsilcisi Orhan Kara