Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster


Çınar ve Erguvan


Açıklama:
Kategori: Köşe Yazarları
Eklenme Tarihi: 21 Ocak 2013
Geçerli Tarih: 10 Mayıs 2024, 01:02
Site: Görele Sol Platformu
URL: http://www.gorelesol.com/yazar.asp?yaziID=12969


ÇINAR  VE ERGUVAN

 

 

Çınar ve Erguvan ağaçları...

Ağustos ayı da geldi.Çocukluğumda annem Temmuz ayı sonu gelince, bu yıl da bitiyor derdi. Gerçekten günler çok hızlı geçiyor ,çocuklarımızdan ödünç aldığımız dünyayı ,onlara devredeceğimiz güne hızla yaklaşıyoruz.

Ama nasıl ?

Fosil bazlı yer altı kaynaklarını aşırı tüketerek yerküreyi delik deşik ettik .

Bu yetmiyormuş gibi yer altı nükleer denemeleri yaparak ,bilimsel araştırma adı altında,başka düşüncelere hizmet eden, bir rant zihniyetiyle doğal dengeleri alt üst ettik. Ve küresel ısınmaya sebep olduk.

Buzullar eriyor , kutupların sakinleri , beyaz ayılar altlarından eriyip giden ,buzul parçalarının üzerinde yaşam savaşı veriyor.

Dünyamıza akciğer görevi gören ağaçları sevmiyoruz.

Manzaramızı engellerse ,hele birde denizi göremiyorsak ,dallarını olur olmaz kesiyoruz.

Gül diker bahçesine insanoğlu , özenle budar dallarını , konu ağaç olunca , bir sevgisizlik var oldum olası bunu anlayamam.

Hani meyve ağaçları biraz daha çok sevilir, meyvesini toplarken bile hoyratça kıra, kıra indirirler dallarını. Son yıllarda çok farklı bir budama görüyorum ağaçlarda , bakıyorum sopa gibi kalmışlar ,onlar toparlanıp şekline gelene kadar Sonbahar geliyor .

Dolmabahçe ‘den ,Ortaköy’ e doğru yürürken ,gölgesinde serinlediğimiz Çınar ağaçları kayıplar artık .Kalanları da eski gösterişine sahip değil.

Aslında Çınar ağaçları İstanbul ‘un simgesi gibidir. Bu şehrin tarihine tanıklık etmişlerdir.Geçmişten , günümüze gelen saray , konak ,köşk ,cami ,han gibi yapıların bahçelerinin olmazsa olmazıdır, Çınar ağacı.

Çocukluğumda Anadolu yakasında tarihi ahşap köşklerin bahçesin de anımsarım Çınar ağaçlarını , kol kanat germiş gibi dururlardı yapıya.

Bahçelerin ön tarafında çiçek ağaçları ,kamelyalara sarılmış asmalar ,sarmaşıklar ,geri planda da yapıyla bütünleşmiş Çınar ağaçları.

Bu ağacın tozu tutma özelliği vardır ,belki bunun içinde böylesi yakın olurdu yapılara.

Ne o köşkler kaldı ,ne de Çınarlar .

Bazen yüksek beton yapıların arasında görüyorum onları.Sıkışmış gibi duruyorlar ,değmesin kolları camlara diye eğik büğük budanmış. Bir yeşil sütun gibiler , şehirleşmeden payını almış bir olumsuzlukla, salınıyorlar rüzgarla.

Marmara Bölgesinde üç çeşit Çınar ağacı cinsi görülür; ‘’Akağaç Yapraklı Çınar’’, ‘’Doğu Çınarı ‘’ ve ona çok benzeyen ‘’Batı Çınarı’’.

Tozu önlemeye yardımcı oldukları için şehirlerde cadde ,bulvar ve parkların ağaçlandırılmasında çok kullanılırlar.

Çınar ağacı , mitolojide dallarının uzun ve yaygın olması nedeniyle cömertliğin ,sağlam karakterin ve yüksek ahlaki değerlerin simgesi olarak kabul edilir.

Çınar ağacı deyince büyük usta Nazım Hikmet ‘in dizeleri gelir aklıma…

"Yoldaşlar ölürsem o günden önce yani Öyle gibi de görünüyor,

Anadolu ‘da bir köy mezarlığına gömün beni Ve de uyarına gelirse ,

Tepemde bir çınar olursa Taş maş da istemez hani"

Abidevi görünümüyle ve yıllara meydan okumasıyla tarihi değerler listesinde de yerini almıştır.

Bir çok şehrimizde koruma altına alınmış ,devasa boyutta Çınar ağaçlarımız vardır.

Mahallelere ,köylere adını vermişlerdir.

İstanbul ‘la özdeşleşen bir diğer ağaç da Erguvan ağacıdır.Boğazın iki yakasında sergilediği muhteşem renk cümbüşü ile ,baharın gelişini müjdeler.

Mitolojide Erguvan çiçeklerinin önce beyaz olduğu , ancak İsa ‘yı ele veren Yahuda ‘nın kendini bu ağaca asmasından sonra Erguvanın çiçeklerinin kandan veya utançtan kırmızıya dönüştüğü belirtilir.

Erguvan fidanları Bizans döneminde Akdeniz sahillerinden getirilmiştir.Erguvan rengi Bizans soylularının asaletini simgeler. Bizans imparatorluğunun çöküşünden sonra da İstanbul ‘un yeşil dokusunda o günlerden gelen serüvenine devam eder.

Tarihte asaleti temsil eden erguvan rengini ,bu günde İETT otobüslerinde görmek nostaljiyi pek seven yönetimlerin ,özlemlerini dile getiriyor diye düşünmekten de kendimi alamıyorum..

İstanbul çok çeşitli ağaç cinsine ev sahipliği yapar ,üç tarafı denizlerle çevrili,tepeleriyle ünlü şehrimiz ,bitki dokusu bakımından zengindir.

Ben tarihi önceliklerini düşünerek ve biraz da sevgimden olsa gerek Çınar ve Erguvan ağaçlarını yazdım..

Bu konuda uzman değilim, ancak okumayı ve araştırmayı seven bir birey olarak bilgi ve izlenimlerimi sizinle paylaşmak istedim.

KAYNAK:TEMA Vakfı Yayını no:39 (AĞAÇLAR)


Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat | Resimleri Göster